Tuesday, May 25, 2010
By Hemelvaart en Pinkster (5): Heilige Gees se uitstorting
Teks: Gen 11:7 en Hd 2:4
Ons dink vandag terug aan die uitstorting van die Gees. Dit het gebeur soos ons gelees het in Hd 2 op die dag van die Pinksterfees. Dit was 50 dae na die paasfees.
Hierdie fees was een van drie groot feeste in die Joodse kalender. Die pinksterfees was dus ‘n geleentheid waarby Jode vanoor die destyds bekende wêreld na Jerusalem toe gekom het.
Dit was ‘n oesfees waartydens die Jode met groot vreugde die eerste graan van die oes aan die Here kom offer het. Dit was ‘n tyd van blydskap en van nuwe begin.
Die Jode moes ook Dt 26 van v 3 af herhaal op die dag. En in v3 staan daar:
Jy moet na die priester toe gaan wat in daardie tyd daar sal wees, en vir hom sê: ‘Ek verklaar vandag voor die Here u God dat ek gekom het in die land wat die Here met ’n eed aan ons voorvaders beloof het om aan ons te gee.’ (De 26:3)
Elke Jood het dus verklaar dat hulle reeds in die beloofde land ingegaan het, reeds die beloftes van die Here vir hulle toegeëien het.
Sommige Jode het ook hierdie fees verstaan as ‘n herdenking van die gee van die wet. Hierby sluit Augustinus, 'n baie bekende kerkvader, aan. Augustinus sê dat die Heilige Gees uitgestort is op hierdie dag, omdat die wet 50 dae na die volk Israel uit Egipte is, aan hulle gegee is. Soos Christus dan die vervulling van die Paasfees is, só is die Heilige Gees wat die wet van God op die tafels van ons hart skryf, die vervulling van die wet wat op kliptafels geskryf is. Dis immers die Heilige Gees wat aan jou insig en wysheid gee. Dis Hy wat jou lei van onbegrip na begrip, van verwarring na orde, van onverstaanbaarheid na verstaanbaarheid.
Dit is duidelik uit die twee talewonders. Die een by die toring van Babel en die een toe die Heilige Gees uitgestort is.
DIE TORING VAN BABEL
Julle ken die verhaal van die toring van Babel. Wat is opvallend van die verhaal? Die belangrikste is dat die mense wou wees soos God. Hulle wou 'n stad met 'n toring bou wat tot aan die hemel reik (v4). Die doel daarvan is dat hulle wou naam maak vir hulleself. Om naam te maak beteken om roem te verwerf. Te streef na die onsterflike. Dit wil sê om op hulle eie manier iets te wil bereik wat Goddelik is. Hulle wou vir hulleself naam maak.
Hulle het geleef sonder om met God rekening te hou. Net in die hoofstukke voor hierdie verhaal, word dit duidelik dat God die mense van die wêreld oor die hele aarde wou laat versprei het. Hy het die mense in verskillende nasies laat ontwikkel om te trek na verskillende dele van die wereld. So sou hulle aan sy opdrag gehoorsaam wees om die aarde te vul en te bewoon en te bewerk. Maar hulle het almal een taal gehad en het mekaar verstaan. Dit was wat dit vir hulle maklik gemaak het om in ongehoorsaamheid en in opstand teenoor die Here te leef.
Daarom verwar die Here hulle taal. Dis meer as net woordbetekenisse wat nie verstaan kon word nie. Dis veral 'n innerlike verdeeldheid en verskeurdheid wat ter sprake is.
Sien jy hoekom dit gebeur het? Dis a.g.v. ongehoorsaamheid aan die Here. Wat harmoniese verskille sou gewees het, het nou verskeurdheid geword.
UITSTORTING VAN DIE GEES
Die van julle wat al met lewensprobleme geworstel het, het dit al ervaar. Die mens wikkel homself net al verder in 'n warnet vas as mens in eie krag die oplossing wil genereer. Jy moet verantwoordelikheid aanvaar vir jou dade, dis waar! Maar ek loop my telkens vas as ek soos 'n klein kindjie sélf wil.
Daarom het God die antwoord gegee: Jesus Christus, sy enigste Seun, ons Here en Verlosser. Hy het met sy bloed aan die kruis versoening gebring. Met Sy hemelvaart het Hy 'n ander Trooster belowe: die Heilige Gees.
Met Pinkster is die belofte vervul – die Heilige Gees het gekom op ‘n manier wat ongekend was. Dis nie dat die Heilige Gees nie voorheen daar was nie. Hy is immers God wat van altyd af daar was. Hy het ook in die OT gewerk. Ons lees hoe die Gees profete en konings en ander mense met spesiale gawes en vermoëns vervul het vir die spesifieke take wat die Here hulle opgelê het.
Soos Pinkster dus ‘n fees was van ‘n nuwe begin, die eerstelinge van die nuwe oes, die erkenning dat die beloofde land ingegaan is, so is die uitstroting van die Heilige Gees die begin van ‘n nuwe bedeling, die geboorte van die kerk van die NT. Die ingaan in alles wat die beloofde land ‘n skaduwee van was. Ons is ook nou vry om al die goeie goed te ervaar wat die Here God verkies het dat ons kan geniet.
Maar ek loop dit nou vooruit. Die dag van Pinkster het vir die klein groepie van 120 Jesus-volgelinge aangebreek. Verseker met ‘n gevoel van afwagting! Afwagting gevoed uit die betekenis van die Joodse Pinksterfees, maar ook uit die belofte van die Here Jesus self wat gesê het dat hulle in Jerusalem moet wag op die gawe van die Gees.
Hulle was ook soos die mense by die toring van Babel bymekaar. Maar hierdie keer in gebed. In gehoorsaamheid en nie in opstandigheid nie.
Toe hoor en sien hulle dit!
Die skielike geluid van die wind moes hulle van al hulle selfvertroue ontneem. Dit moes hulle voorberei om in afhanklikheid teenoor die Here te wag op wat kom. Die beeld van die wind dui ook op die werking van die Gees. Die Gees wat soos die wind waai waar Hy wil, jy hoor sy geluid, maar jy kan Hom nie sien nie.
Die tonge soos van vuur dui op die brandende effek van hulle woorde. OP die warmte en lig wat die Heilige Gees gee in sy genade.
Wind en vuur. Dit dui op die effektiewe krag van God waarmee elkeen wat glo van toe af bemagtig is. Die uitstorting van die Gees sê nie dat God die Gees nie voorheen effektief en met krag gewerk het nie, maar dit sê dat elke gelowige bemagtig is en nie net sommiges met tye nie.
Dan gebeur die talewonder. Hulle praat in verskillende tale. Herkenbare tale. Anders as wat later in die Bybel van gepraat word van onverstaanbare tale.
En hierdie keer is daar nie verwarring nie, maar almal verstaan die groot wonderdade van God.
Sien jy, God keer die veroordeling van Babel om.
Die verskeurdheid word heelgemaak! Daar is eenheid ten spyte van die verskeidenheid. Die verwarring word begrip.
Opstandigheid word nederige diensbaarheid. Die Heilige Gees se vrug is juis liefde, liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelikheid, goedhartigheid, getrouheid, nederigheid en selfbeheersing.
Om self te wil naam maak, word vervang met die verkondiging van die Naam van Jesus. Met blymoedige vrymoedigheid en met krag word die evangelie verkondig.
Ons is verby die uitstorting van die Gees. Hy het in ons woonplek kom maak. Ons moet gekenmerk word deur harmonieuse eenheid te midde van verskeidenheid; deur nederige diensbaarheid en deur vrymoedige en kragtige verkondiging van die evangelie.
Wat sukkel ons dan nog so by Babel? So asof die uitstorting van die Heilige Gees nie gebeur het nie?
Ek doen ‘n beroep op jou om te stop daarmee om jou optrede te rasionaliseer deur dinge soos: maar ek doen waaraan ek gewoond is. Of: Ons kerk se mense is maar so. Of: ek is gevestig in my weë.
As die 120 daardie dag op Pinkster ook so geredeneer het? Ons maak maar waaraan ons gewoond is – ons maak maar soos goeie Jode maak? Waar sou ons menslikerwys gewees het? Ek sê “menslikerwys”, want ek is seker God sou dan dat die klippe dit uitgeroep het!
Nee! Los vir Babel daar agter. God het in sy oneindige genade al aangegaan, aan beweeg. En as jy nog daar is – by Babel – dan moet jy weer dink, want dan bedroef jy die Heilige Gees. Ons vier tog die uitstorting van die Heilige Gees vandag. Dit beteken tog dat ons Here Jesus Christus hier op aarde was en al weer opgevaar het en vir ons die lewe vol oopgemaak het.
‘n Lewe van harmonieuse eenheid, gehoorsame diensbaarheid en vrymoedigheid by een en almal om met blydskap te loop vertel wat die Here aan my gees gedoen het.
By Hemelvaart en Pinkster (4): Biddende afwagting
Teks: Hd 1:14 en 2Pt 3:14
Dink jou vir ‘n oomblik in in die gedagtewêreld van die apostels na die hemelvaart.
Gedagtes wat wissel tussen, bang, verward, maar tog opwinding – ‘n verwagting!
Want, sien, hulle het twee dinge wat onmiddelik duidelik is: twee beloftes en twee opdragte.
Toe ons Here opgevaar het, is die belofte gegee: Hy sal net so kom soos julle Hom sien wegvaar het. Die belofte is: Hy kom weer! (Hd 1:11)
Saam met die opdrag om in Jerusalem te gaan wag, is die belofte gegee dat die Here sy Gawe, die Heilige Gees, aan hulle sou gee. (Hd 1:4, 5) En hiermee saam die opdrag om sy getuies te wees tot aan die uithoeke van die aarde. (Hd 1:8)
Hulle gaan toe na Jerusalem na die bovertrek waar hulle gewoonlik byeengekom het.
Almal was daar: die 11 saam met ‘n aantal vroue onder wie Maria, Jesus se ma. Dis die laaste keer wat haar naam genoem word. En saam met Jesus se broers: dis die eerste keer wat hulle genoem word dat hulle saam met die dissipels was. Hulle het nou waarskynlik geglo. Een van hulle, Jakobus, het die opgestane Here self gesien.
En wat gaan doen hulle?
Hulle het almal eensgesind volhard in die gebed … (Han 1:14)
Hulle het gaan bid. ‘n Kenmerk van die kerk. OM te bid.
Drie dinge staan vir my duidelik uit hier:
1. Hulle was eensgesind
Daar is baie dinge wat hulle eenhheid kon versteur het. Die lede van Jesus se gesin kon spesiale erkenning opgeeis het. Petrus kon gekritiseer geword het dat hy die Here verloën het. Hulle kon kwaad gewees het vir Johannes dat hy die een was wat Jesus na die hoëpriester se huis geneem het. Johannes kon op sy beurt almal herinner het dat hy by die kruis bly staan het terwyl almal weggehardloop het en dat hy die een was wat deur Jesus uitgekies was om te sorg vir die gesin. Hulle kon die argument oor wie die belangrikste was voortgesit het. Vrees kon hulle in aggressie teenoor mekaar en sommer die hele wêreld laat uitbreek het.
Maar daar was niks hiervan nie. Hulle was eensgesind – een van gedagte en daad. Hierdie eensgesindheid is nie ‘n natuurlike godsdienstige eienskap van mense nie. Dis ‘n gawe van God wat Hy gee tot sy eer. Dis juis in aanbidding aan God wat die eensgesindheid na vore kom hier en in die res van die plekke waar die woord in die Bybel voorkom.
Wanneer ons saamkom om God te aanbid soos ons juis nou hier is: met watter gesindheid kom jy hierheen? Ook wanneer mens saamkom om voorbidding te doen. Of Bybelstudie. Of in ‘n kleingroep. Of in enige groep van watter aard ookal as geloiges. Kom jy om in eensgesindheid God te verheerlik?
Ons is lewende bewyse daarvan dat dit so maklik anders kan wees. Dat ons kom met die gedagte van hier te kort en daar te lank. Hierdie een is weer so. Daardie een is weer sus.
2. Hulle het volhard
Die 2de saak wat opvallend is, hier waar almal saambid, is dat hulle volhard het. Dit blyk ook volgens Hd 2:42 dat hulle volhardend gebid het.
Ek wil vra dat julle saans wanneer julle stiltetyd het, saam met my sal bid vir eensgesindheid en groei in ons gemeente. En spesifiek ook vir die kermis aan die einde van die maand.
3. Daar was ‘n honger en dors na God
Die dissipels was deur emosionele vaarwaters. Jesus is gekruisig, Hy het opgestaan, Hy het aan hullle verskyn en hulle alles geleer wat op Hom van toepassing was uit die Skrifte en Hy het van hulle af weggegaan, opgevaar hemel toe.
‘n Ongelowige reaksie van die dissipels hierop sou wees om nou maar in ontnugtering aan te gaan en weg te gaan en hulle eie ding te doen.
Maar die gelowige reaksie is om saam te kom en sonder ophou te soek na God se leiding en rigting.
Saamgebind deur hulle verhouding met die opgestane Here en gedring deur die opdragte en beloftes, soek hulle, dors hulle na God. ‘n Woord van Hom af wat leiding en rigting en helderheid sal gee.
Ons staan ook in so tyd in ons gemeente. In meer as een opsig staan ons op kruispunte wat ons noop om te herbesin.
Ons staan wat ons landsomstandighede betref in dieselfde bootjie wat ons noop om opnuut te soek na die aangesig van God.
Die opdrag om in Jerusalem te bly wag was vir die dissipels self bedoel. Hulle het dit gedoen totdat die Heilige Gees, die gawe wat van die Here af gekom het, uitgestrort is. Dis een belofte wat vervul is.
Die ander opdrag, om getuies te wees tot aan die einde van die wêreld, het ons verlede Sondag gehoor, is nog ons opdrag ook. Dit sal eers eindig wanneer die ander belofte vervul is – die belofte van die wederkoms van ons Here.
Dis ‘n belofte wat vir ons wink.
In afwagting op die belofte van die gawe van die Heilige Gees het die dissipels eendragtig saamgekom in gebed. En ons het daaruit geleer wat ons ook te doen staan.
Wat staan ons te doen op grond van hierdie belofte waarvan die vervulling nog voorlê?
Die Here gee in sy Woord ‘n duidelike antwoord. Een plek waar dit duidelik staan is 2 Pt 3:14
Daarom, geliefdes, terwyl julle hierdie dinge verwag, moet julle julle daarvoor beywer om vlekkeloos en onberispelik voor God, en in vrede met Hom, te lewe. (2 Pet 3:14)
Hierdie dinge waarna verwys word is die wederkoms van die Here wanneer die ou aarde en hemel sal vergaan en die nuwe aarde en hemel sal kom.
Wat moet ons doen tot dan toe?
Beywer, lê jou toe daarop dat Hy jou sal vind dat jy vlekkeloos en onberispelik sal wees. Leef só dat jy jouself rein hou van alles wat jou sal vuil maak voor God. Leef só dat mense nie gegronde redes het om aantygings teen jou te maak oor jou lewe voor God nie.
Dis wat ons moet doen in afwagting vir die koms van die Here. En ons kan dit alleen doen wanneer ons volhardend, eensgesind in nederige en dankbare afhanklikheid biddend voor God bly staan
By Hemelvaart en Pinkster 3: Die magsdaad - getuig!
Teks: Hd 1:8 (By hemelvaart)
In die fiering van die nagmaal so pas, het ons die dood van ons Here herdenk. Ons het ook op Paassondag die opstanding van ons Here gevier. Ons vier dit eintlik elke Sondag as die 1ste dag van die week. Ons herdenk vandag, 40 dae na die paastyd, die hemelvaart van ons Here.
Net voordat Hy daardie dag opgevaar het hemel toe, het Jesus se dissipels Hom gevra: Here, is dit nou die tyd dat U weer die koninkryk vir Israel gaan oprig?
Kan jy hierdie 11 manne sien?! Hulle verwag dat iets gaan gebeur! Jesus is gekruisig en het opgestaan! Hulle sien Hom hier waar Hy voor hulle staan en hulle wonderlike dinge leer. Alles aangaande Hom wat in die Skrifte staan. En daar staan ook dat die koninkryk van God gaan kom!
En daarom die vraag: Wanneer Here?
Jesus antwoord:
Hy het hulle geantwoord: “Dit is nie vir julle om die tyd en omstandigheid te weet wat die Vader in sy eie mag bepaal het nie. (Han 1:7)
Dis God se saak. Dis Sy koninkryk, Hy regeer, Hy bepaal die tye en geleenthede. Hy het die mag daaroor.
Dis alles waar. Dit is Sy koninkryk. Hy regeer absoluut.
Maar weet jy wat het ons hiervan gemaak? Dis God se saak; dis nie my saak nie! Ons vergeet die tweede deel van Jesus se antwoord:
Maar julle sal krag ontvang wanneer die Heilige Gees oor julle kom, en julle sal my getuies wees (Han 1:8)
Hierdie oprigting van die Koninkryk van God gaan nie deur 'n skielike magsdaad van die Here plaasvind nie. Deur 'n magsdaad wel, ja! Deur die getuies van mense!
Wanneer jy bid: laat U koninkryk kom, dan bid jy dat die Here Sy kerk op aarde sal bewaar en sal laat groei.
Hoekom steek ons vas by die bewaar en kom ons nie met ons lewenswyse nie ook by die: groei uit nie? Is dit dalk omdat jy bang is? Bang vir jou verantwoordelikheid? Bang omdat dit dalk harde werk beteken? Bang omdat jy dalk antwoorde sal moet verskaf aan vreemde mense en jy voel jy kan nie?
Jy vergeet dat ons Here by Sy opdrag: julle sal My getuies wees, ook 'n belofte gevoeg het: julle sal krag ontvang wanneer die HG oor julle kom.
Julle sal krag ontvang. God se krag waarvan hier sprake is, het die wêreld verander. Dis nie 'n onpersoonlike krag nie. Nie 'n neutrale natuurkrag nie. Dis nie die krag waarop towenaars en toordokters staat maak nie.
Nee, dis die krag waarmee Hy sy volk uit die slawehuis van Egipte bevry het en wonders gedoen het, waarmee Jesus gebore is, opgetree het, wonders gedoen het, die kruis verdra het, opgestaan het, die dood oorwin het en – ja! – opgevaar het. Al hierdie gebeure vra van jou geloof en staan in verband met geloof. Vra van jou 'n persoonlike verhouding met God. Die enigste en lewende God. Jesus sê self nadat Hy 'n seuntjie gesond gemaak het, op 'n vraag van Sy dissippels dat deur geloof in Hom, niks onmoontlik is nie (Mt 17:14-20).
Hierdie krag, sê Jesus hier, sal sy dissippels ontvang wanneer die Heilige Gees oor hulle sal kom. Die belofte van die Heilige Gees is vervul toe die Heilige Gees uitgestort is met pinkster. Dis die vervulling van die profesie van Joël wat ons in Hd 2 van gelees het: So sal dit in die laaste dae wees sê God: Ek sal My Gees uitstort op álle mense. Sien jy: waar God se Gees werksaam is, is daar krag!
Die werk van die Heilige Gees is vernuwing en bekragtiging. Miskien lê ons dalk te veel klem op die vernuwende werking van die Gees en te min op die bekragtiging deur die Gees. Albei is belangrik. Sy Gees is uitgestort op alle mense. God vernuwe jou wat sy kind is deur sy Gees en Hy gee aan jou die krag wat jy nodig het. Deur Sy krag is niks onmoontlik nie!
Dis die belofte. Nou wat maak jy met hierdie belofte?
Soos met enige belofte omhels jy dit deur die geloof. Maak jy dit jou eie, vertroetel jy dit, bewaar jy dit. Dit moet deel word van jou mondering as gelowige. Dis deel van jou wapenrusting in hierdie wêreld.
Nou is die vraag: hoe maak jy hierdie belofte van die krag van God deur die Gees jou eie? Hoe vertroetel jy dit? Hoe moet jy maak om dit deel van jou mondering te maak?
Kyk, dit staan hier: en julle sal my getuies wees. Jy druk hierdie belofte aan jou hart wanneer jy getuie is vir Jesus Christus! Wanneer jy aan ander vertel dat Hy jou Verlosser en Here is. Hoe meer jy dit doen, hoe meer gaan jy die krag van God in jou en in ander mense se lewens sien werk! Wanneer jy in die krag van God die Woord aan ander verkondig deel jy so daarin, gryp dit jou so, dat jy nie kan onttrek nie, brand die evangelie soos 'n vuur in jou sodat jy dit moet vertel!
Dis nie dat jy die krag van God afhanklik maak van jou getuie wees nie. Maar jou belewenis van die krag van God gaan ingrypend verander wanneer jy gehoorsaam God se wil uitvoer.
Die woord wat met krag vertaal is, hou verband met die woord vir dinamiet. Wanneer jy getuig, plaas jy die dinamiet van God in die ore en harte van mense. Hy breek die ore en harte oop om gelowig sy Woord te ontvang en daarvolgens te lewe.
Die Here Jesus gee in hierdie vers die plan waardeur Hy sy kerk op aarde wil bewaar en laat groei. Hy gee sy plan vir die koms van die koninkryk aan jou deur. Dit behels dat Hy jou wil gebruik. Hy sê dat julle getuies moet wees in Jerusalem, sowel as in die hele Judea, Samaria en tot in die uithoeke van die aarde. Handelinge is die beskrywing van die uitvoering van hierdie plan tot by Rome.
Jy is deel van die resultaat van die getuies wat tot by die eindes van die aarde gegaan het. Kan jy dit bekostig dat jou stem as getuie nou stil word?
Is jy deel van die getuiespan van ons Here?
Wednesday, May 19, 2010
By Hemelvaart en Pinkster (2): Ongelowige Thomas?
Johannes begin sy evangelie met die bekende vers:
In die begin was die Woord daar, en die Woord was by God, en die Woord was self God. Hy was reeds in die begin by God. (Joh 1:1-2)
Hiermee gee hy die toon aan wat in sy evangelie, die goeie boodskap wat hy moet bring, staan.
Hy verkondig dat Jesus Christus die Woord is. Dat al die woorde waarmee God Homself openbaar het saamtrek in hierdie één daad dat Hy sy Seun gegee het om in ons plek vir ons sonde te sterf en so ons skuld ten volle te betaal.
God se openbaring is te sien in die OT in dade. Mense het toe geglo omdat hulle iets gesien het van God se almag. Hulle het dit beleef dat God hulle uitgelei het, versorg het, die beloofde land ingelei het en met wonderdadige oorwinnings die land aan hulle gegee het en hulle hul land kon behou het.
So het sy kinders Hom leer vertrou. So het hulle al hoe meer en meer begryp dat Hy waarlik God is. So het hulle besef dat Hy en die lewe saam met Hom die werklikheid is. Dis betroubaar en waar. Hulle hele lewe was ‘n bestaan in verhouding met die lewende God. En dis wat geloof is. In die OT was dit reaksie op God se aksie. Reaksie op die getroue God wat met sy volk ‘n verbond gesluit het.
Ons sien dit duidelik in Eks 14:31
Toe Israel sien hoe kragtig die Here teen Egipte opgetree het, is hulle met ontsag vir Hom vervul. Hulle het in die Here geglo en ook in Moses, sy dienaar. (Ek 14:31)
Die woord vir “geglo” hierbo is begrip in die OT wat geloof inhoudelik die meeste en volste betekenis gee is die woord wat ons kan weergee met: “Amen”. Hulle het op die Here se dade gesê: “Amen”. Nie net met die mond nie, maar met hulle hele lewe. Geloof beteken in die sin om die Here absoluut ernstig op te neem. Om met jou hele lewe op God “Amen” te sê is om te sê: God is werklik, Hy is daar, Hy is ‘n werklikheid in my lewe, ek vertrou Hom alleen, wat Hy vra is reg en ek wy my toe om dit uit te voer.
Geloof is om te sê: Amen, Here! Hier is ek!
In die teks word vertel van die dissipels wat die Sondagoggend na die 1ste berigte oor die opstanding in ‘n vertrek weggekruip het omdat hulle bang was vir die Jode. En toe verskyn Jesus aan hulle! Maar Thomas was nie daar nie.
Was hy dalk so teleurgesteld dat hy nie daar wou wees nie? Ons weet dit nie. Ons ken hom as ‘n mens wat nie bang is nie (Jh 11:16) en ook nie bang is om vrae te vra nie (Jh 14:5). Waarskynlik was hy ‘n pessimistiese mens. Altyd die donker kant gesien van ‘n saak. Hy wou verseker weet!
En dis hier baie duidelik. Alhoewel die dissipels hom herhaaldelik gesê het dat hulle Jesus gesien het, dat Hy aan hulle verskyn het, het hy nie geglo nie.
Dis nie dat ons Here hom vir sy twyfel tereg gewys het nie. Dit was omdat hy nie geglo het nie.
Daarna sê Hy vir Tomas: “Bring jou vinger hier en kyk na my hande; en bring jou hand en steek hom in my sy; en moenie langer ongelowig wees nie, maar wees gelowig.” (Joh 20:27)
Wat het hy nie geglo nie?
Die herhaalde getuies van die ander dissipels dat hulle Jesus gesien het na sy opstanding. Waarskynlik sou die Emmausgangers en die vroue wat die Here gesien het, ook getuig het dat Hy wel opgestaan het.
Maar hy het nie geglo nie. Hy wou self sien. Dis noemenswaardig dat Thomas ‘n persoonlike ontmoeting met die opgestane Here wou hê. Maar ons kan sê dis verkeerd van hom dat hy voorwaardes aan die Here gestel het.
Die naam Thomas en ook sy ander naam: Didimus, beteken tweeling. Ons weet nie wie die ander een van die tweeling was nie en of daar werklik ‘n tweeling was nie. Maar as ons o na Thomas kyk, kan ons dalk so met sy houding assosieer dat ons maar net sowel sy tweeling kon wees, nie waar nie? Ons wil ook graag die Here Jesus persoonlik ontmoet, maar op ons voorwaardes.
Jesus wys Thomas tereg. En ons moet ook op hierdie teregwysing ag slaan: moenie voorwaardes stel vir die Here voordat jy Amen kan sê op die Here nie.
Maar is dit nie ongelooflik nie dat ons Here neerbuig, moeite doen, om Thomas, en al sy tweelinge vandag, tegemoet te kom! Kom kyk! Bring jou vinger en jou hand en kom maak seker. Moenie langer ongelowig wees nie.
En sonder dat hy werklik aan die Here gevoel het, toe hy sien, tóé kon Thomas Amen sê!
Hy sê: My Here en my God! Hier na aan die einde van die Joh evangelie kom die klimaks van hierdie evangelie: die belydenis dat die Here Jesus Christus werklik God is en dat dit Hy is wat die Messias is. Daar is nie nog een nie.
Hoe gelukkig is die wat nie gesien het nie en tog glo!
Hoe gelukkig ....
Jy is gelukkig, want jy sê: Amen!
By Hemelvaart en Pinkster (1): Op pad na Emmaus
Ons begin die reeks By Hemelvaart en Pinkster met 2 gedeeltes in oploop tot die hemelvaart van ons Here Jesus Christus. Vandag loop ons saam met die Emmausgangers en volgende Sondag DV ondersoek ons saam met Thomas.
Wat het gebeur nadat ons Here opgestaan het uit die dood?
Iets daarvan kan julle in die volgstuk nagaan en bestudeer.
Maar kom ons kyk vir ‘n oomblik wat in die harte en gedagtes van die dissipels, die volgelinge van ons Here, geleef het.
Hulle loop met “somber gesigte” (v17) oor al hierdie dinge wat gebeur het. Dit wil sê oor Jesus se kruisiging, sterwe en nou die ontstellende berigte oor sy opstanding.
Die feitlik humoristiese vraag van ons Here in v19 lê die duidelike verwarde en onstellende gedagtes van die gelowiges in daardie tyd bloot:
Hy vra vir hulle: “Watter dinge?” Hulle antwoord Hom: “Die dinge in verband met Jesus van Nasaret, ’n profeet wat magtig was in woord en daad voor God en die hele volk; (Lu 24:19)
Hulle kon nie verder kom as dat hierdie Jesus ‘n profeet was nie. Hulle het so gehoop dat Hy die Messias sou wees wat sou kom om hulle van die onderdrukkende vyand te red. Maar nou was Hy klarblyklik maar net nog een van die ry van vals Messiasse wat gekom en gegaan het en daar het dadels van gekom. Niks het verander nie. Alles is maar net dieselfde.
O, die teleurstelling! Die verwagting wat vir die soveelste keer in die grond in vertrap is!
Hierdie vraag van Jesus aan Kleopas en sy reisgenoot op pad na Emmaus toe, laat mens onwillekeurig dink aan die vraag vroeër aan sy dissipels: “Wie, sê julle, is Ek?” (Mt 16:15).
Daar antwoord Petrus so mooi:
Simon Petrus het geantwoord: “U is die Christus, die Seun van die lewende God.” (Mat 16:16)
Maar hier is die verwagting verskerf soos ‘n glas wat op die vloer geval het.
Juis daarom is hierdie verhaal opgeteken. Om aan jou te wys hoe Jesus dié wat aan Hom behoort in hul diepste nood weer kom optel, kom terugbring na Hom toe!
Kleopas en sy reisgenoot is op pad weg van Jerusalem af na hulle huis toe. Was dit dalk deel van ‘n algemene uitmekaarspat van al Jesus se dissipels? Ons kry ook van die ander dissipels by die see van Tiberias (vlg. Jh 21) besig om weer vis te vang soos toe Jesus hulle gekry het toe Hy hulle daar in die begin geroep het.
Daarom verskyn ons Here hier aan die twee daar op pad.
Hy moet hulle gedagtes her-fokus.
Hulle was so gefikseerd op die verlede, dit wat gebeur het, dat hulle hoop verflou het, hulle geloof het gevries. Hulle loop in ‘n miswolk en kan nie sien nie.
Dis nogal wat met ons gebeur wanneer iets onverwags gebeur, nie waar nie? Skielike siekte, dood, werkloosheid, probleme met die kinders, wendinge in die landsomstandighede maak dat ook ons loop in gevriesde geloof. Die Here het gister en eergister uitgehelp, maar nou? En daarvoor was die Here Jesus Christus daar, dáár by hulle! O, hulle het Hom nog nie herken nie, dis waar. Maar Hy was daar! Besig om hule te her-orienteer om in die hede by Hom te wees, saam met Hom die pad te loop.
Die begin van die oplossing is om te weet dat Hy saam met jou op die pad is. Dit maak die pad oop dat jy met Hom besig kan raak. Dat jy minder met die beheer van jou lewe self sal besig wees en dat Hy meer die sentrale plek sal beklee. Dit laat nie al die probleme soos mis voor die son verdwyn nie en gee nie onmiddelik al die antwoorde op al die vrae wat ons het nie, maar dit gee jou die versekering dat Jesus saam met jou op die pad is en dat Hy saam met jou daardeur sal gaan om jou te troos en te versterk in jou geloof.
Wanneer die onvoorsiene gebeur en jy gefokus is op die verlede, herfokus op ons Here en ontvries jou geloof en wees tevrede en gemaklik om met Hom die pad te loop.
Ons Here moes ook die Emmausgangers se houdings hervorm.
Dis tog so ironies! Hulle vertel Jesus dat hulle Jesus nie verstaan nie! Hoe werk dit dat Hy sommer so uitgelewer kon word aan die owerhede om gekruisug te raak? Hy was dan die Een wat hulle moes kom verlos het? Het Hy dan nie self so gesê nie? En nou? Ons kan net nie verstaan hoe Jesus dit kon toelaat nie..?
Hulle het Jesus kom bevraagteken in plaas daarvan dat hulle hulle veronderstellings of afleidings bevraagteken het.
Hoe dikwels gebeur dit nie met ons nie? Dat ons al die vrae het op grond van ons afleidings oor geloofskwessies en oor die opstanding van ons Here, oor sy maagdelike geboorte, oor die skepping van die aarde en al die nuwe ontdekkings hier naby ons.
Jesus het aan die Emmausgangers alles wat op Hom betrekking het (v27) begin verduidelik. Daarmee rig Hy ons gedagtes op Hom. Gee Hy eintlik ‘n wenk dat die Skrifte, en ook ons Bybel soos ons dit vandag ken, nie ‘n geskiedenis- of wetenskap- of enige ánder handboek is nie, maar dat dit ons eintlik op Hom, op Jesus, alleen wil fokus. Dat ons met Hom in verhouding sal staan en ons voorveronderstellings, ons mensgemaakte lewens- en wêreldbeskouings sal los, en saam met Hom die pad sal loop. Hy regeer. Hy is soewerein, Hy het die vrymag dat niks, geen dood of lewe, of engele of magte of hoogte of diepte of enigiets ander wat daar in die skepping is, ons sal kan skei van God se liefde nie, die liefde wat daar is in Christus Jesus ons Here.
Ons Here moes ook die Emmausgangers se harte vernuwe.
Toe Hy daar saam met hulle aan tafel sit, dank en die brood breek, toe gaan hulle oë oop en herken hulle Hom. Hy verdwyn toe voor hul oë en hulle sê toe:
“Het ons hart nie warm geword toe Hy op die pad met ons gepraat en vir ons die Skrif uitgelê het nie?” (Lu 24:32)
Tóé besef hulle hulle het die opgestane Here gesien. Toe besef hule alles is nie verby nie. Toe begryp hulle dat Hy meer is as net ‘n profeet wat kragtige dinge gedoen het in die Naam van God – Hy is self God! Toe begryp hulle dat Hy kom doen het wat Hy gesê het; dis net anders as wat hulle hul dit voorgestel het. Soveel anders! Nie tydelike heerskappy en lewe nie, maar soveel heerliker en soveel voller en soveel méér as wat hulle dit ooit kon voorstel.
Jesus is nie die man van smarte wat hulle gedink het nie, maar die triomferende Jesus, die Seun van God.
Onthou dit wanneer jy gebrek aan begrip en traagheid van gees ervaar. Laat Hy jou hart vernuwe. Laat Hy nou jou geloof versterk. Geloof wat die Heilige Gees in jou wakker maak wanneer die evangelie verkondig word.
Voel jy nie ook by die hoor van die Woord hoe jou hart warm word nie? Toe Hy saam met jou geloop het nie?
Werk van die Heilige Gees (04): Skeidsregter
Wie of wat bepaal jou lewensreëls?
Vandag is die begrip: spiritualiteit nogal ‘n gonswoord, die in-ding, wanneer oor geloof en kerkwees en Christen-wees gepraat word.
Met spiritualiteit, wat nie ‘n woord is wat in die Bybel gevind word nie, word dan verskillende dinge bedoel. Maar ek meen dat dit saamgevat kan word dáárin dat dit dui op die manier hoe jy God beleef – hoe jy oor God dink en wat jy van Hom dink. Natuurlik is die manier hoe jy oor God dink nogal bepalend oor hoe jy gaan leef. Daarom dink ek dat spiritualiteit neerkom op die manier hoe jy jou lewe in afhanklikheid van God inklee. Dit gaan oor die besef dat jy jou hele lewe oop en bloot voor God leef.
Dit gaan oor die vraag van baie gelowiges: hoe vind ek ‘n vol en Geesvervulde lewe?
Soos in die tyd toe Paulus hierdie brief aan die gelowiges daar in Kolosse geskryf het, is daar vandag nog verskillende voorskrifte wat gegee word. Dikwels beloof hierdie voorskrifte ‘n kortpad, ‘n onmiddelike verkryging van ‘n hoër tipe van lewe.
Van hierdie voorskrifte is:
1. Die spesiale ervaring. Dis wanneer die Heilige Gees se krag ongehinderd vir die res van jou lewe sal vloei om jou tot volheid te lig en al jou sondes net weg sal wees in een dramatiese oomblik.
Dis nogal aantreklik: dis oombliklik, duidelik bo-menslik, God se werk en dit beloof vryheid van al jou innerlike stryde. Gee net oor en jy word opgelig tot ‘n hoër vlak.
Verstaan mooi: ons mag nooit die kragtige werk van die Heilige Gees onderskat of afmaak nie. Hy werk dikwels met ons as mense so dat ons in krisistye ‘n dramatiese geestelike deurbraak maak. En dis wonderlik. Ek kan getuig daarvan dat God deur sy Gees so werk. Maar ons bedrieg onsself as ons reken dat so ervaring ons verander tot kits heiliges.
2. Nog ‘n voorskrif tot spiritualiteit is Spesiale kennis. Die gedagte dat daar tog iets meer moet wees as die eenvoudige boodskap van Christus. Daar moet iets daaragter wees! Ek moet die Grieks en die Hebreeus ken waarin die Bybel geskryf is. Of ek moet die geheime kodes wat ander mense uit ander geskrifte ontrafel, ken.
En dis so aanloklik: die oomblik as ek hierdie bykomende goed ken, is ek bo ander en is ek nader aan God
3. Nog ‘n voorskrif is die Nakom van rituele. ‘n Ryk en vol lewe, word gereken, word verkry deur sekere voorskrifte te handhaaf. Dit wat ek eet of drink, jaarlikse feeste, Sabbatsviering en sulke goed. En kyk maar hier na Kol 2:16 en 18.
En dis miskien die onbevredigendste manier of voorskrif om ‘n vol lewe te ervaar. Die gevoel dat die lewe leeg is sal altyd daar wees.
4. Nog so voorskrif is selfonthouding. Om allerlei begeertes en gevoelens so half asketies te beheer en te onderdruk. Dikwels is rigiede vas-gebruike en ander selfstraf hier ter sprake. Die ontkenning van die materiele wêreld. Dit klink en lyk so spiritueel! Dis tipies Gnosties. Die liggaam en liggaamlike behoeftes moet ontken word word.
Natuurlik is dit waar dat ons as Christene onsself dikwels goed moet ontsê in gehoorsaamheid aan Christus (Kol 3:5). Ons leef ‘n lewe van dissipline. Maar nie dissipline ter wille van dissipline nie. Ons ontsê ons sekere dinge, omdat Christus ons geroep het na iets soveel heerliker.
5. Nog ‘n voorskrif is totale vryheid. Sommige mense geredeneer dat ons liggame deel is van alles wat sleg is en dit maak nie saak wat mens liggaamlik doen nie. Mens mag volgenss hulle maar toegee aan elke begeerte. Die liggaam het nie houvas op die geestelike faset binne my nie.
Daar is iets van waar vandag hiervan ook in die ding dat mense ‘n tipe Sondag-geloof bedryf en die res van die week het niks met geloof te doen nie. Spriritualiteit word in ‘n hokkie geplaas en nie geïntegreer met die res van my lewenservaring nie.
Dis duidelik dat dit nie gaan werk nie. Kyk maar net na Paulus se gebed vir gelowiges:
Daarom, van die dag af dat ons dit van julle gehoor het, hou ons ook nie op om vir julle te bid nie. Ons vra God dat Hy deur al die wysheid en insig wat die Gees gee, julle sy wil duidelik sal laat ken, sodat julle tot eer van die Here sal lewe deur net te doen wat Hy verlang. Mag julle vrugte dra deur goeie werke en toeneem in die kennis van God. Mag God deur sy wonderbare krag julle alle sterkte gee om in alle omstandighede geduldig te volhard. (Kol 1:9-11)
En dit is waaroor dit pertinent gaan. Wanneer ek in Christus gegrondves en geanker is, dan kom sy liefde deur die werking van die Heilige Gees so duidelik in my lewe, in my ervaring en wedervarings na vore, dat dit vir almal duidelik is dat Hy my lewe beheers. Dat dit vir my gaan oor Hom en Hom alleen.
Die werk van die Heilige Gees is mos juis dit:
en wanneer die Vader in my Naam die Voorspraak, die Heilige Gees, stuur, sal Hy julle alles leer en julle herinner aan alles wat Ek vir julle gesê het. (Joh 14:26)
Daarom staan dit so duidelik:
Julle het saam met Christus gesterwe en is dus dood vir die wettiese godsdienstige reëls van hierdie wêreld. Waarom lewe julle dan nog asof julle aan hierdie wêreld behoort? (Kol 2:20)
En ook:
Aangesien julle saam met Christus uit die dood opgewek is, moet julle strewe na die dinge daarbo waar Christus is, waar Hy aan die regterhand van God sit. (Kol 3:1)
Duidelik, nie waar nie? Saam met Christus gesterf en saam met Christus opgewek.
Dis wat die Heilige Gees kom doen het. Ons gebind aan ons Here en Verlosser Jesus Christus.
Daarom moet ons ons nie laat bind deur iets of iemand anders nie.
In ons lewenswandel, ons ervaring, in ons spiritualiteit, mag ons ons nie laat regeer deur enigiets anders nie.
Kyk hier staan dit:
En die vrede wat Christus gee, moet in julle lewens die deurslag gee. God het julle immers geroep om as lede van een liggaam in vrede met mekaar te lewe. Wees altyd dankbaar. (Kol 3:15)
Letterlik staan hier: Die vrede van Christus moet die skeidsregter van jou hart wees. Die vrede van Christus moet jou lewensreëls bepaal. Op ‘n ander plek staan daar: Christus is ons vrede. So ons kan nie sy vrede van Hom af losmaak nie.
In die spele van daardie tyd was die beeld van ‘n skeidsregter – soos vandag – nie onbekend nie. Dis hulle wat deelnemers gedikwalifiseer het. Dis hulle wat dus bepaal het wie wen ‘n prys.
In Kol 2:18 word dieselfde woord gebruik:
Moenie dat iemand wat behae skep in danige nederigheid en in die aanbidding van engele en wat voorgee dat hy allerhande visioene gesien het, julle daarmee mislei nie. So iemand verhef hom oor wat hy in eiewaan van homself dink, (Kol 2:18)
Hierdie mense mag ons nie mislei nie, staan hier. Letterlik staan hier: oor nie oor ons skeidsregter wees nie. En sodoende ons weerhou van ‘n prys nie.
Geen mens, met mensgemaakte reëls mag oor ons skeidsregter wees nie.
Christus wat vrede gee en ons dit laat beleef deur die Heilige Gees. Dis deel van die vrug van die Gees. Hy werk dit in ons, verbind ons aan ons Hoof, aan Christus.
Hierdie vrede hou iets anders ook in.
En die vrede wat Christus gee, moet in julle lewens die deurslag gee. God het julle immers geroep om as lede van een liggaam in vrede met mekaar te lewe. Wees altyd dankbaar. (Kol 3:15)
Dit bring vrede met ander in die liggaam van Christus. Dit roep ons op om ook in die vrede van Christus met ons broers en susters te leef.
As ek as gelowige die vrede van Christus verloor, dan loop ek op allerlei ander paaie, ervaar ek nie die egte spiritualiteit, die oop leef voor God, nie. Die pad terug is deur belydenis en vergifnis van sonde.
Die vrede van God bring lof en dankbaarheid.
Kom ons laat dit, of liewer: Hy – Jesus Christus, die skeidsregter van ons lewe wees. Laat Hy en die vrede wat Hy bring en kragtig deur die Heilige Gees gewerk word, ons spiritualiteit bepaal.
Monday, March 22, 2010
Werk van die Heilige Gees (03): Inleidende studie oor genadegawes
Genadegawes (Gr.: charismata χαρισμάτα )
Lees 1Kor 12.
6.1 Wie gee die gawes?
6.2 Kan mens besluit watter gawes jy wil hê? (vv 11 en 18)
6.3 Wie ontvang gawes van die Here? (v7. Vgl ook Ef 4:7)
6.4 Waarom is daar ‘n verskeidenheid van gawes?
Wat sê dit van die eenheid van die liggaam van Christus? (1Kor 12:4-6)
6.5 Hoekom het almal nie dieselfde gawes ontvang nie? (v27. Vgl ook Rm 12:5)
6.6 Waarvoor is die genadegawes bedoel? (Vergelyk ook 1Pt 4:10; Ef 4:11-12)
6.7 Wat is die verband tussen genadegawes en (natuurlike) aanleg? (Rm 12:6-8)
‘n Nadink vraag: Wat dink jy is die doel van hierdie hoofstuk in die Bybel?
Oorsig oor 1 Kor 12
(Geneem uit:Richards, L., & Richards, L. O. 1987. The teacher's commentary. Includes index. Victor Books: Wheaton)
One of the problems in Corinth focused on spiritual gifts, and their relationship to spirituality. Today too similar questions surface, and similar confusion exists. Yet in this three-chapter section of 1 Corinthians Paul provided clear teaching. For instance, our study of 1 Corinthians 12–14 will tell us which of the following are true and which are false—and explain why!
• T or F? The more important the spiritual gift, the more mature and spiritual the person.
• T or F? The major evidence of the Holy Spirit in a person’s life is his or her ability to speak in tongues.
• T or F? We must ask God for the spiritual gift we want.
• T or F? A person “under the influence” of the Spirit can’t help shouting out.
• T or F? Some Christians have little to contribute to others.
• T or F? In church meetings, only the pastor should teach, because he’s usually the only one with seminary training.
• T or F? There is no real test for “spirituality.”
• T or F? Some people are more important than others in the church as in every other situation.
If your group members have ever had questions like these, or are uncertain about spiritual gifts and their relationship to Christian spirituality, this study is especially for them!
Kommentaar
It should be very clear by now in our study of 1 Corinthians. The New Testament church was not utopia!
Sometimes we imagine that it was. When we’re plagued by problems in our local congregations, or unhappy about our personal spiritual progress, we long for those early days. We feel that somehow the church has lost its power; we wonder how to recapture those supposed days of constant victory.
Well, the New Testament church was dynamic. The truth, the love, the transformation that marked the Christian fellowship was distinctive in a world that was void of each. But that same trio is meant to characterize the family of God in every age, and in each we must struggle to maintain their balance. The way to victory now as in New Testament times was marked by struggle, setbacks, slow growth, and time. Maturity then as now comes only gradually, and often seems choked out by problems.
Actually, we need not be discouraged if at times our churches are marred by differences, problems, and disputes. Let’s remember that Paul wrote 1 Corinthians when the church was young and vital and alive—and that even a vitally alive congregation will have problems. It is not the absence of problems, but how we deal with them, that determines our continued growth toward the full experience of blessing.
In Paul’s letter, he guides us as well as the Corinthians to this understanding. Paul wanted us to know how to deal with issues that are likely to trouble any local church—including problems that may arise from confusion over tongues.
Agtergrond
Once again, some insight into the first-century world is helpful as we approach what seems to be a very contemporary issue.
Tongues. In the New Testament we first meet tongues in Acts 2, when on the Day of Pentecost the Holy Spirit welded the disciples into a new body, the church. Not only were there miraculous signs of fire and wind but, filled with the Holy Spirit, the disciples began to “speak in other tongues as the Spirit enabled them” (Acts 2:4).
“How is it,” the observers asked in amazement, “that each of us hears them in his own native language?” (v. 8)
Later, when we meet tongues in Acts, they again seem to be foreign languages (see 10:44–46; 11:17).
Coming to 1 Corinthians, we learn that the tongues-speaker himself did not understand what he was saying unless a person with the gift of interpretation explained. Here interpretation of tongues is identified as a separate gift—a gift often possessed by a fellow believer in the congregation. Tongues, then, was not used evangelistically in the early church to reach outsiders, but was exercised within the family, and then only when an interpreter was present to make the message intelligible to others (1 Cor. 14:28).
Nothing in this passage ruled out tongues as a valid expression of the Holy Spirit’s ministry through one of God’s children. Instead, Paul was concerned in these chapters with putting this rather spectacular gift in perspective.
Cultural context. Perspective was especially important in a place like Corinth. It was universally accepted in the Hellenistic world that some were especially close to the gods. Usually this closeness was supposed to be manifested by trances, ecstatic speech, and other unusual or bizarre forms of behavior. All this was taken as evidence of special spiritual endowment. A person with epilepsy, for instance, was said to have the “divine disease.” The oracles at religious centers were often given drugs to provoke their utterances. The oracle at Delphi, so prominent in the early days of Greece, breathed volcanic fumes from a cleft in the rock of the temple floor, and her unconscious mutterings were then interpreted by the priests.
It is not surprising, given this cultural perspective, that the Christians in Corinth were attracted to the gift of tongues. Nor is it surprising that they thought of such people as especially spiritual.
But their assumptions led to real problems in the Corinthian church. And Paul launched these chapters by challenging the assumptions carried over from paganism. Paul’s very first words were: “Now about spiritual [gifts], brothers, I do not want you to be ignorant” (12:1).
The word “gifts” really should be placed, as I have, in brackets. It is not necessarily implied by the Greek word pneumatikon. As the alternate reading in the Revised Standard Version suggests, it might as well be rendered “spiritual persons.” This probably better reflects the issue that troubled the Corinthians. It was the issue of spirituality itself, and how spirituality is expressed in Christian experience.
We need to remember that the Corinthians were pagans just a short time ago, “somehow or other … influenced and led astray to dumb idols” (v. 2). It was dangerous for them to carry over into the Christian faith old notions about spirituality! But apparently they had been so influenced by the old assumptions that when someone in an ecstatic trance had pronounced an anathema (“be accursed”) against Jesus Himself, a few of the Corinthians had actually been swayed! They had taken the state of the person making the utterance as evidence of divine inspiration!
Paul said firmly that no one could say, “Jesus be cursed,” by the Spirit of God. Neither would anyone caught up in such an experience (as were the oracles of pagan faiths) ever announce, “Jesus is Lord,” unless indwelt by the Holy Spirit. The state of the speaker was not to be taken as evidence of inspiration or of spirituality!
Paul dealt with this issue because there was then, as now, a great danger that in their ignorance some Christians would be led away from true spirituality by an unwarranted emphasis on this more spectacular manifestation of the Spirit. In his argument Paul did not attack the gift of tongues, or reject it. Rather he gave a lengthy explanation of how the Spirit does work in our lives, and in our churches.
Die argument: 1 Kor 12–14
Our insight into backgrounds helps us entitle this important section of 1 Corinthians, and also helps us trace the apostle’s train of thought. A paraphrase condenses the argument, and makes it more clear.
True Spirituality
1 Corinthians 12–14
Brothers, don’t view spirituality from your old pagan perspective. God is at work in all of us, but the Spirit’s work is manifest in different ways. Yet, it is the Spirit who shows Himself behind each gift, and these expressions of His presence are dedicated to our common good. (Just how He works in each individual is His choice.)
Actually, we Christians are the body of Christ, many parts united in one. Like parts of the human body, we each have our own functions, as a “hand” or “foot” or “eye” or “ear.” And we’re each necessary; no one contribution should be singled out and exalted. So you’re each in the body, and this is what’s important. But if we were to rank gifts by their importance, tongues would hardly be at the top of the list.
Really, there’s a better way to measure true spirituality: love. No gift profits a person exercising it unless he loves. You want to measure spirituality? Then look to kindness, patience, and those other practical expressions of real love. For it is love that lifts us out of childhood; love is the mark of spiritual maturity.
Focus on love, and realize that the gifts used for communicating God’s Word should have priority when you meet. You see, intelligible speech builds up our brother, and it is such building-up gifts that we should value. So, in church don’t burst out in a tongue unless an interpretation can be given. And don’t misunderstand! I speak in tongues more than you all; I’m not rejecting this gift. But I’d rather speak 5 words that will help someone than 10,000 words in a tongue no one can understand.
So get over your childish preoccupation with tongues. Tongues are certainly not meant to be a sign of special spirituality within the body; as that kind of sign, their only appeal might be to pagans, as an indication of God’s presence.
In church meetings let each one participate—but no more disorderly clamor! Take turns. God’s work is marked by order, and you can control yourselves. As for the women who’ve been disrupting your meetings, they especially need to learn submissiveness. Tell them to be quiet in church and to discuss their questions with their husbands at home.
And if anyone there still wants to claim a “special spirituality,” let him recognize the fact that I speak with God’s own authority. So, brothers, don’t forbid tongues, but do concentrate on communicating God’s Word in your meetings.
Werk van die Heilige Gees (03) Genadegawes
Nou wat doen die Heilige Gees?
Ons bely dat die Heilige Gees die derde persoon van die Drie-Enige God is. Hy is God wat ‘n persoonlike God is. Hy is nie maar ‘n onpersoonlike krag of mag wat jy kan oproep of manipuleer tot jou voordeel of dalk tot nadeel van iemand anders nie. Want dis towery of heksery – ‘n poging om magte en kragte te manipuleer, sodat jy ‘n mededingende voordeel kan kry. Nee, die Heilige Gees is God.
En ons het gesien dat die kenmerkende van alles wat die Heilige Gees doen is dat Hy lewe gee, uitkoms wanneer daar ‘n doodloopstraat is. Wanneer daar onreg en onheiligheid in jou lewe is wat uiteindelik tot jou dood sal lei, is Hy die Een wat jou begelei in heiligmaking, geloofsgroei, om jou al meer en meer te laat word wat jy in Christus is. Wanneer jy nie meer uitkoms kan sien nie vanweë hartseer of moedeloosheid of groot sonde in jou lewe, dan is Hy die Een wat jou troos, bemoedig en vermaan – oortuig van jou sonde. Wanneer jy so groot leegheid in jou ervaar dan is Hy die Een wat jou vul – Hy woon immers in jou – en terugverwys na die Here Jesus Christus en wat Hy gesê en gedoen het. Hy verheerlik Christus (Jh 14 en 15 en 16).
Iets spesifieks wat die Heilige Gees ook doen is dat Hy genadegawes aan elke gelowige gee. Genadegawes is in Grieks charismata.
Daar is ook ‘n omskrywing van genadegawes of geestesgawes in die nuusbrief:
Genadegawes (Grieks: charismata) is geskenke van God uitgedeel deur die Heilige Gees aan elke gelowige in ooreenstemming met God se wil en uit genade alleen tot voordeel van die liggaam van Christus en tot God se eer.
Daarom is dit belangrik dat ons ons ook vandag verantwoord oor die gawes wat die Here ons skenk. Dis wesensdeel van die werking en fuksionering van die liggaam van Christus – ook van ons as die liggaam van Christus. Daarom staan hier: Wat die gawes van die Gees betref wil ek hê dat julle ingelig moet wees. (1Kor 12:1).
Oningeligtheid was die probleem wat Paulus met die gelowiges in Korinte gehad het. Hulle was onder die invloed van die Griekse en Romeinse godsdienste. Ook genoem paganistiese godsdienste wat ook deesdae weer hier in ons land in die oopte kom en aanhang geniet met hekse wat ingesweer word, sangomas wat al prominenter raak en sulke goed. Die klem in hierdie godsdienste val op die bonatuurlike, die mistieke. Dit wat mense krag gee en die manipulering van kragte en magte. Daarom sal ek ook baie versigtig wees om al die goed wat byvoorbeeld Benny Hinn doen aan die Heilige Gees toe te skryf. Vir die wat nie weet nie, Benny Hinn is een van die leiers of voorlopers van die nuwere Charismatiese beweging hier so vanaf die 1980’s.
In die ou tyd is ekstase en die bonatuurlike dinge hoog aangeskryf in die godsdienste van die Grieke en die Romeine. Omdat die werk en die gawes van die Heilige Gees dikwels wonders te weeg gebring het, het die Korintiërs deurmekaargeraak met die werk van die Heilige Gees en die goed wat as gevolg van die optrede van heidense priesters en priesteresse gebeur het.
Vir die mense wat net op die oog af gekyk het en onkundig was, was dit nie moeilik om die kragtige werkinge ná die uitstorting van die Heilige Gees, te verwar met die bonatuurlike werkinge van die ander godsdienste nie. Wanneer die ander godsdienste se leiers opgetree het en hierdie bonatuurlike dinge het gebeur, het die mense gedink dit moet van God wees.
Soos vandag meen baie mense as só iets gebeur, dan moet dit van God af kom.
Daarom die woorde in die teks: Wat die gawes van die Gees betref wil ek hê dat julle ingelig moet wees.
Letterlik staan hier Wat die dinge van die Gees betref wil ek hê dat julle ingelig moet wees.
Ingelig wees hier is letterlik: nie onkundig wees nie.
In ons wêreld waar alles nog grotendeels met die verstand en rede uitgewerk word en daar min plek gelaat word vir die belewenis van die werking van die Heilige Gees, is dit noodsaaklik om kennis te dra van die Gees se werk in ons.
Ingelig hier beteken om te weet in ooreenstemming met wat God wil. Dis immers wat God hier aan ons openbaar in sy Woord. Hy wil dat ons wéét! Dit beteken ook dat ons dit kan ervaar. Dis nie net met die kop weet nie, maar ook met die hart – om dit maar so te sê.
Kom ons kyk wat die Here ons hier wil leer, wil inlig, oor die dinge van die Heilige Gees.
• Die eerste ding is dat mens nie kan bely dat die Jesus die Here is as die Heilige Gees dit nie vir mens gee nie (v3).
• Die verskeidenheid van gawes word deur dieselfde Gees gegee. Alle ledemate van die liggaam van Christus hoef dus nie dieselfde te wees nie. Daar sal ‘n verskeidenheid van gawes, bedienings en geestelike werkings in gelowiges wees (v4-6).
• Elkeen – elke gelowige – het sulke gawes. Daar is nie een wat kan sê: “Ek het niks ontvang nie” (v7).
• Hierdie gawes is tot voordeel van almal (v7).
• En die Heilige Gees deel dit uit aan elkeen soos Hy wil (v11).
• Daar is eenheid in die verskeidenheid (v12-13). Eenheid beteken dus nie eendersheid nie. En ook beteken verskeidenheid nie verdeeldheid nie.
• Net soos die ledemate van jou liggaam interafhanklik van mekaar is, so is ons met ons gawes interafhanklik van mekaar (v14-20). Ons het almal se gawes dus nodig, daar is niemand wat kan en mag sê dat hy of sy nie nodig is vir die optimale bestaan van die liggaam van Christus – die kerk – nie (vv 21-26).
• Dan sê die Here hier by monde van Paulus, dat mense sal neig om hulle toe te lê op die buitengewone gawes, dit wat die oog vang. Die wondergawes van genesing, praat in tale, uitleg daarvan en wonders. Dit was die probleem waarby Paulus wil uitkom daar in Korinte. Die gelowiges daar het gedink dat praat in ongewone klanke die kenmerk was wat jou onderskei het as gelowige. Baie gelowiges vandag dink ook nogal so. Daar is baie mense wat dink dat wanneer jy in tale praat jy eers werklik ‘n gelowige is. Maar dis nie waar nie. Daarom die woord in v31: Lê julle toe op die beste genadegawes. En wat is die beste? Dit wat die Heilige Gees aan jou uitgedeel het, dis die beste! Wees wat jy is in gehoorsaamheid aan die Here.
En dan werk Paulus dit uit in hfst 14 en sê dat die beste vir die mense in Korinte was dat hulle hulle toelê op die gawe van profesie – om God se wil te wete te kom – as wat hulle ongewone tale praat wat baie werd is vir individuele gelowiges, maar dikwels nie tot stigting is vir almal waar hulle saamkom nie.
• Maar dit wat die Here ons hier leer oor die werking van die Heilige Gees in ons wat sentraal staan, is die liefde. Al doen ek al hierdie wonderlike dinge wat ek geestesgawes of genadegawes noem, en ek openbaar daarmee en daardeur nie die liefde – die vrug van die Heilige Gees nie – dan maak ek geraas soos ‘n leë blik:irriterend en met geen belofte nie. Al gebeur daar die wonderlikste goed in en deur die liggaam van Christus – sonder liefde is dit betekenisloos.
En liefde is verhoudings. Jou verhouding met jou man of vrou, met jou kinders en jou ouers, met jou familie, met jou familie hier in die huisgesin van God. Dis ook jou verhouding met God. Hy wat jou eerste liefgehad het. “God het die wêreld so lief gehad dat Hy sy enigste Seun gegee het, sodat dié wat in Hom glo, nie verlore sal gaan nie maar die ewige lewe sal hê.”
Daarom is liefde in ‘n sin om in ‘n doodloopstraat ‘n pad uit moontlik te maak. As jy ooit wonder oor liefde, dink aan Christus. Wat het Hy kom sê en kom doen. Hy is die verpersoonliking van liefde. Hy het die pad van die liefde geloop en so vir jou kom wys. Soveel dat Hy vrywillig aan die kruis gesterf het sodat jy die lewe kan hê.
Daarom het Hy sy Gees gestuur, om al hierdie dinge – die werkinge van die Gees in ons, die genadegawes – in ons te werk. Dis die boublokke van die liefde. Dis waarmee verhoudings gebou word. Gebruik al jou gawes, alles wat jy ontvang het, om in liefde op te bou.
En hoe moet jy deur God se genade wees om dit reg te kry? Kom ons kyk na 1 Kor 13:4-7:
En vul jou naam maar in by die spasies:
___________ is geduldig, _____________ is vriendelik, nie afgunstig nie, nie grootpraterig nie, nie verwaand nie.
____________ handel nie onwelvoeglik nie, soek nie my eie belang nie, is nie liggeraak nie, hou nie boek van die kwaad nie.
______________ verbly my nie oor onreg nie, maar verheug my oor die waarheid. Ek bedek alles, glo alles, hoop alles, verdra alles.
So is die liefde die een groot gebod, die oorheersende lewensbeginsel, in my gebruik van die presente, die gawes, wat die Here my gegee het.
Wednesday, March 17, 2010
Werk van die Heilige Gees (02): Bybelstudie oor die vrug van die Gees
Die doel van heiligmaking is nie alleen om die werke van die vlees af te lê nie, maar om die vrug van die Gees in die plek daarvan op te neem.
Vrug van die Gees:
1. Die vrug van die Gees veronderstel ‘n lewende boom/plant – dit word nie geproduseer in dié wat geestelik dood is nie.
2. Dis nie die vrug van die Gees in die sin dat Hy die boom is wat dit dra nie. Die Gees is die Een wat die boom geplant het (wederbaar) en laat groei het (heiligmaking).
Vergelyk vir die “wortels” van die vrug die volgende tekste:
Liefde - 1Jh 4:16
Vreugde - Sef 3:17
Vrede - Heb 13:20
Geduld - 2Pt 3:9
Vriendelikheid - Ef 2:7
Goedheid - Ps 27:13
Getrouheid - Klaagl 3:23
Nederigheid - Mt 11:29
Selfbeheersing - Lk 1:51 (Selbeheersing kom van die woord vir krag(tig) = lett.: om jou krag in toom te hou.)
• Gedring deur die Heilige Gees, vertoon ‘n Christen se karakter merkbare ooreenkomste met God se “karakter”. Moet dit in jou die gevoel opwek: “Kyk goed hierna (bg.eienskappe van God) en probeer harder” ? Kan jy dit ooit bereik?
3. Die kwaliteite van lewe wat “vrug” genoem word dui op iets wat groei. Jy kan die groei promoveer, maar kan dit nie inisieer of verseker nie. Net soos vrugte nie gefabriseer kan word nie, maar wel aangehelp kan word deur te sorg dat dit genoeg lig, water en kos kry. Die groei van die vrug (wat reeds daar is) hang af van bewerking en versorging.
• Watter “lig, water en kos” moet jy kry?
4. Die woord “vrug” dui oënskynlik in die teks (Gl 5:22) daarop dat die mens geen poging hoef in te sit nie.
Vergelyk mens egter ander tekste hiermee, is dit duidelik dat so siening van alle waarheid ontbloot is. Vgl.: 1Tim 6:11 - “Streef na opregtheid, toewyding aan God, geloof, liefde, volharding, minsaamheid.” En ook 2Tim 2:22 - “en streef na opregtheid, geloof, liefde en vrede”. Hier word Tim. beveel om na die “vrug van die Gees” te streef.
Nastreef van die vrug van die Gees
Die nastreef van die vrug is ‘n top prioriteit vir gelowiges. Die eienskappe van die vrug is doelwitte waarheen elke gelowige moet mik. Daarom is dit baie belangrik om te weet wat elk beteken en hoe daarna gestreef kan word. Dan kan daar by jou as gelowige leemtes en sterkpunte geïdentifiseer word en daaraan gewerk word.
Oor persoonlikheid is daar baie stof in die Bybel te vind. Twee sake in verband met persoonlikheid is belangrik om genoem te word:
1. In die Bybel is persoonlikheidstipes ‘n vloeibare saak. Dit bestaan uit die basiese natuur [Gr.= phusis] waarmee mens gebore is wat ontwikkel in reaksie op die lewe en ook deur God verander en gevorm is.
2. Daarom kan “persoonlikheid” verander. Die vrug van die Gees is sulke “persoonlikheidseienskappe” wat verkry en ontwikkel kan/moet word. Iemand wat geleer het om hierdie vrug van die Gees te produseer, het sy probleme oorkom en is in staat om dit te bly oorwin. Daarom is die vrug van die Gees die “opneem”- of dóén-kant van heiligmaking.
Gaan die volgende tekste na vir die opdrag om die eienskap na te streef.
Liefde - Mt 22:37-39
Vreugde - Fil4:4
Vrede - 1Pt 3:11
Geduld - 1Tess 5:14
Vriendelikheid - Kol 3:12
Goedheid - Gal 6:10
Getrouheid - Op 2:10
Nederigheid - Tit 3:2
Selfbeheersing - 2Pt 1:5-6
• Watter van hierdie eienskappe van die vrug van die Gees “pas” by jou persoonlikheid?
• Wat sê die feit dat daar in Gl 5:22 net van “vrug” (en nie: “vrugte” nie) gepraat word vir jou voorkeur van een van bogenoemde?
• Hoe produseer die Gees hierdie vrug en hoe kan jy as herder ander help om dit na te streef?
Die basiese antwoord is: Die vrug van die Gees word gekultiveer en geproduseer deur biddende, gereelde studie en gehoorsame toepassing vd Woord. (Nastreef beteken: streef na, najaag, naspoor, vervolg met vasberadenheid en volharding.) Dit gebeur nie met ‘n towerslag op ‘n Donderdagmôre om 06:00 wanneer die Heilige Gees jou daarmee “slaan” nie!
• Waar, dink jy, hou jou ”najaag” op en begin God se aksie? Wat is die rol van die Heilige gees in hierdie groei?
Werk van die Heilige Gees (02): Vrug van die Gees
Lees Gal 5:13 – 26
In hierdie hoofstuk gaan dit oor vryheid. Christelike vryheid.
Om werklik vry te wees is nie om te maak soos wat jy wil nie, maar om verlos te wees van enige ander bande wat jou bind en jou verhoed om Jesus Christus te dien en na te volg.
Vraag: Watter bande bind jou om die Here nie te dien soos wat jy moet en graag sou wou nie?
In hierdie deel wat ons gelees het is dit enige gebruik of gewoonte van mense wat jou in ‘n rigting weg van God af indwing. Enige sonde waarmee jy in jou lewe te doene het waarmee jy nie gebreek kry nie.
Daarom die bevel in v16:
Wat ek bedoel, is dít: Laat julle lewe steeds deur die Gees van God beheers word, dan sal julle nooit swig voor begeertes van julle sondige natuur nie. (Ga 5:16)
Letterlik: wandel in die Gees, dan sal die begeertes van die vlees, die sondige natuur, nie jou einddoel of vervulling wees nie.
Wat gegee is
Die Here Jesus Christus het jou mos verlos van die mag van die sonde en die dood. Jy behoort nou aan Hom. Hy’t vir jou betaal met Sy bloed aan die kruis. Hy het jou losgekoop van die mag wat die sonde op jou gehad het. Jy kan nou saam met die Gees loop op hierdie pad wat die Here Jesus Christus kom oopmaak het na die hemel waar Hy vir jou gaan plek maak het.
Dis wat die Heilige Gees kom doen: Hy bring jou in en begelei jou na die punt en plek in jou lewe waar jy werklik die heerskappy van God oor jou lewe erken en beleef en jy deel het aan al die seëninge wat Christus kom gee het.
Wat jy moet doen
Maar v16 praat duidelik van jou verantwoordelikheid hierin:
Wat ek bedoel, is dít: Laat julle lewe steeds deur die Gees van God beheers word, dan sal julle nooit swig voor begeertes van julle sondige natuur nie. (Ga 5:16)
Letterlik: wandel in die Gees, dan sal die begeertes van die vlees, die sondige natuur, nie jou einddoel of vervulling wees nie.
Kom ek illustreer dit: God die Here besit die wêreld en alles wat daarin is. Aanvanklik was almal, ook die mense, baie gewillig om onder die enigste Koning en Heerser te dien en het dit met vrywilligheid en met volle instemming gedoen. Totdat ‘n ander heerser, die duiwel, opstand gestook het en die mens teen God laat draai het. Die duiwel het die mense wat hy in sy mag gekry het, willoos gemaak en met vrees vervul sodat hulle hom moet dien. Hy regeer deur vrees. Vrees vir swaarkry, ongelukkigheid, mislukking en dood. Op hierdie pad word mense verstrengel in bande van ...
onsedelikheid, onreinheid, losbandigheid, afgodsdiens, towery, vyandskap, haat, naywer, woede, rusies, verdeeldheid, skeuring, afguns, dronkenskap, uitspattigheid en al dergelike dinge. (Ga 5:19-21)
Want sien, vrees vir ongelukkigheid en swaarkry en die dood, laat mense al hierdie dinge doen. Dis ‘n reaksie op die leuen dat ek totale beheer het oor my lewe en niks en niemand anders kan daarmee inmeng nie. Dis ‘n reaksie op die leuen dat vryheid beteken dat ek kan maak wat ek wil.
Maar dis nie waar nie. ‘n Vis is mos nie vry as hy buite die water is nie! ‘n Vis is vry solank hy binne die water bly. Wandel deur die Gees beteken dat ons soos visse is wat aan God behoort. Ons is vry binne die water van God se woord en wat Hy van ons vra.
Dit beteken nie dat ek soos ‘n robotvis in hierdie water beweeg nie. Ek is nie willoos nie. Maar ek staan onder heerskappy van die Here deur die Gees. Dit beteken dat ek die verantwoordelikheid het om in hierdie water, hierdie terrein, hierdie bewuste erkenning van God se heerskappy te bly. Buite die water beteken dit dood. Binne hierdie water is daar ruimte om te beweeg, ruimte om te groei, te werk, te speel: kortom: ruimte om te lééf! Voluit te leef.
Prakties gesien
Die manier hoe jy jou verantwoordelikheid nakom om hierdie heerskappy van die Heilige Gees te erken en uit te werk in jou lewe, is deur gehoorsaam te soek en te doen wat God wil, wat die Heilige Gees in jou werk. En dit staan hier:
Die vrug van die Gees, daarteenoor, is liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelikheid, goedhartigheid, getrouheid, nederigheid en selfbeheersing. (Ga 5:22-23)
Nou oor die letterlike betekenis hievan kan julle in die volgstuk wat beskikbaar is, verder lees en leer.
Net dit: die eerste drie fassette van die vrug van die Heilige Gees gaan oor gewoontes van jou denkwêreld wat hul oorsprong vind by God.
Die tweede groep van drie is die uitreik na ander. En dit word gestut deur liefde, vreugde en vrede.
Die laaste groep van drie fasette van die vrug van die Heilige Gees begelei die algemene gedrag van ‘n gelowige wat beheers word deur die Gees.
Dis maar ‘n indeling wat mens sou kon maak om jou gedagtes hieroor opnuut te prikkel.
Die punt is: liefde word nie sonder rede eerste genoem nie. In ‘n sin is dit die somtotal van alles wat hier genoem word. En, sou mens kon sê, is alles wat daarop volg hier ‘n verdere uitwerking van hoe om die liefde tot sy reg te laat kom.
DG Barnhouse het dit so gestel:
Die kern van die vrug van die Heilige Gees is liefde.
Vreugde is liefde wat sing
Vrede is liefde wat rus
Geduld is liefde wat uithou
Vriendelikheid is liefde se sagte aanraking
Goedhartigheid is liefde se aard
Getrouheid is liefde se goeie gewoonte
Nederigheid is liefde wat sefvergetend handel
Selfbeheersing is liefde wat die leisels hou.
Ons lewe deur die Gees; laat die Gees nou ook ons gedrag bepaal. (Ga 5:25)
Letterlik staan hier in die laaste reëltjie van v25: “laat ons ook deur die Gees wandel”.
Hierdie wandel beteken om in pas te wees met die Heilige Gees. Om in te stem en saam te stem met die Heilige Gees. Soos soldate wat in gelid marsjeer. Marsjeer saam met die Heilige Gees.
Nou wat gaan dit wees? Die vrug van die Gees? Of die praktyke van die sondige natuur? Dis soos twee soortgelyke honde, kom ons noem hulle: Vrug-van-die-Gees en Sondige-natuur, wat jy aan die veg sit. Watter een gaan wen?
Die een vir wie jy kos gee!
Ek het jou in die begin gevra: Watter bande bind jou om die Here nie te dien soos wat jy moet en graag sou wou nie?
Die antwoord lê daarin: gee jy nie dalk vir die verkeerde hond kos nie?
AMEN
Thursday, March 11, 2010
Die werk van die Heilige Gees (01): Temastudie oor die inwoning van die Gees
Die Heilige Gees:
1. Woon in sy kerk as sy tempel. 1Kor 3:16.
2. Woon in die gemeenskap van die heiliges as sy tempel. 1Kor 6:19; 2Kor 6:16.
3. Is belowe aan gelowiges. Eseg 36:27.
4. Gee gelowiges vreugde. Jes 63:11; 2Ti 1:14.
5. Vervul gelowiges. Hd 6:5; Ef 5:18.
6. Gee:
a. Verfrissing/vernuwing. Rom 8:11.
b. Leiding. Jhh 16:13; Gal 5:18.
c. Dat vrug gedra kan word. Gal 5:22.
7. Is ‘n bewys dat jy aan Christus behoort. Rom 8:9; 1Jh 4:13.
8. Is ‘n bewys van aanneming. Rom 8:15; Gal 4:5.
9. Bly in. 1Jh 2:27.
10. Wie die Heilige Gees nie het nie:
a. Word beheers deur natuurlike drange. Judas 1:19.
b. Is sonder Christus. Rom 8:9.
11. Staan teenoor ons sondige natuur. Gal 5:17.
Nadat jy die teks by elke punt hierbo nagegaan het, vra telkens: Noudat ek dit (opnuut) weet, wat is my reaksie? Of: Wat doen ek nou op grond hiervan? Jy kan dit ook met die groep / gesin deel.
Wednesday, March 10, 2010
Die werk van die Heilige Gees (01): Die Heilige Gees gee lewe
Lees Rm 8:1 tot 17. Fokus: Rm 8:9
Verdra my vir ‘n oomblik om ‘n paar goed uit die redenasie van Paulus hier in die deel wat ons gelees het aan jou uit te wys. Ek is bang dat jy, soos ek aanvanklik, iets gaan mis.
Want sien, ék het na die teks toe gekom om hierdeur een ding baie duidelik aan te toon. Kyk bietjie saam met my:
Julle word egter nie deur julle sondige natuur beheers nie, maar deur die Gees, want die Gees van God woon in julle. As iemand die Gees van Christus nie het nie, behoort hy nie aan Christus nie. (Rom 8:9)
“... want die Gees van God woon in julle.”
Wóón! Dis die woord vir huis, blyplek. God sélf, God die Heilige Gees, woon in julle. Het sy blyplek in die gelowiges kom maak. Sy huis is in julle! In ons!
En onmiddelik het ek gedink: Waar het God oral gewoon in die Bybel?
Ons lees van verskeie plekke. In die tuin nadat Hy alles gemaak het (Gen 3:8). Toe, na die sondeval, het Hy verkies om sy Naam te vestig in die Tabernakel. Daarna in die Tempel. Toe het ons Here Jesus Christus gekom en van Hom staan daar:
Die Woord het mens geword en onder ons kom woon. Ons het sy heerlikheid gesien, die heerlikheid wat Hy as die enigste Seun van die Vader het, vol genade en waarheid. (Joh 1:14)
En toe is die Heilige Gees uitgestort en dis wat in die teks geskryf staan: “... die Gees van God woon in julle”.
En wat ‘n preek is dit nie! God wat in ontoeganklike lig woon, God deur wie ons leef, beweeg en bestaan, kies sy woonplekke, sy adresse, met óns in gedagte! Hy kies sy adresse sodat dit vir ons moontlik sal wees om met Hom in verhouding te kan staan. Omdat Hy met ons ‘n verbond gesluit het. En altyd al nader en al duideliker: God buite, God onder en toe God in ons.
Hoe lief het Hy ons nie!!
Maar, daar is meer hierin.
Wanneer jy in ‘n plek intrek om daar te woon, dan word daardie plek verander en reggemaak soos jy dit graag wil hê. Dit word ‘n plek waarvan jy kan sê: Oos, wes, tuis bes. En soos die jare vorder word jou blyplek soos wat geld en tyd toelaat, verbeter om werklik iets te vertoon van jouself en hoe jy wil hê dat dit moet wees. Dit beteken dat jy so mettertyd al die slegte dinge van die huis verwyder en dit vervang of volmaak met wat vir jou reg is.
Maar jou woonplek, of plekke, verklap altyd iets van jouself.
Hier staan in v9 dat die Heilige Gees in elke mens kom woon wat aan ons Here Jesus Christus behoort. Dit staan ook in 1Kor 3:16 dat ons tempel van God is en dat die Gees van God in ons woon. Dis ‘n ander manier om te sê dat die Here Jesus Christus in ons is (v10) en ons in Hom is (v1). Christus in ons en ons in Christus. Dis ‘n totaal nuwe bedeling wat aangebreek het met die koms van ons Here Jesus Christus.
Dis die bedeling van die lewe. Dit is wat die Heilige Gees kom doen het:
Die wet van die Gees wat aan jou in Christus Jesus die lewe gee, het jou vrygemaak van die wet van sonde en dood. (Rom 8:2)
Dis duidelik: daar is ‘n lewegewende wetmatigheid of bedeling. Die bedeling van die Heilige Gees. En daar is ‘n doodsbedeling of wetmatigheid. Die twee staan lynreg teenoor mekaar.
En kyk maar oral in die Bybel, ook in die OT, waar daar ‘n nuwe begin uit ‘n doodloopstraat is, dis waar die Heilige Gees werksaam is.
Dit spreek vanself dat as jou Eienaar, die Here Jesus Christus, in sy groot genade deur sy Gees in jou kom inwoon het, dat Hy veranderings sal wil aanbring. Hy het jou immers gekoop met sy bloed en Hy sal jou wil verander sodat dit vir Hom aangenaam is om met jou geassosieer te word.
Hoekom is dit dan so moeilik om te verander?
Hoekom is daar soveel weerstand teen verandering? Hoekom is daar soveel krapperigheid om hierdie genade van God te aanvaar?
Daar is verskeie antwoorde wat mens kon gee hierop. Ek wil 3 gee:
1. Ek hoef nie te verander nie want ek het geen behoefte aan verandering nie.
Hierdie standpunt kom daarvan dat ek nie besef hoe groot my sonde en ellende is nie. Ek besef nie waarvan ek verlos moet word nie. As jy jouself moet meet op ‘n punteskaal teen die 10 gebooie, gaan jy waarskynlik heeltemaal goed daarvan afkom. Wanneer jy die 10 gebooie so hoor, kom jy nie eintlik agter watter een jy nou eintlik oortree het nie.
Dit mag dalk vir jou so lyk, br en sr, maar die uiteinde van hierdie manier van dink is: jy jaag nie meer die verandering na nie. Jy hunker nie om al meer en meer te word wat die Here Jesus Christus wil hê dat jy moet wees nie. Jy beleef nie bewustelik dat die Gees van Christus in jou woon nie. Die huis wat jy is raak al hoe meer bouvallig, omdat jy nie meer aan jouself laat werk nie.
2. Ek kan myself verander.
Dis eintlik baie snaaks: jy wil nie eintlik verander nie, maar as dit dan moet, dan sal jy jouself verander. Dan trek jy hier ‘n bietjie reg. Maak daar ‘n klein verstellinkie en aanpassinkie. En dan dink jy dat jy nou nuut is. Jy hou jou voor aan die wêreld asof jy ‘n nuwe huis is.
Weet jy, so verneuk jy dalk baie mense, maar nie vir God nie en ook nie vir die duiwel nie. Paulus stel ‘n baie duidelike en defnitiewe kontras tussen die dinge van die sondige natuur en die dinge van die Gees. Daar is geen kompromie en geen vriendskap moontlik tussen die twee nie.
Nee, daar moet ‘n radikale verandering plaasvind. Godsdienstige kosmetiek help nie. Aanplak en aanpleister help nie. Jy moet herskep word, nuut word. Die ou, muwwe mens moet doodgemaak word en die nuwe moet opstaan. Dis so radikaal verskillend soos lewe en dood. Dit staan hier in v10: Omdat Christus in julle is, gee die Gees aan julle die lewe op grond van God se vryspraak
Jy kan alles van Christus af uit jou kop uit opsê en tog niks van Hom weet nie. Dan gaan die vryspraak ook by jou verby soos vloedwater. Self kan jy nie verander nie, dis die Heilige Gees se werk in jou. Jou eie pleisterwerk, jou eie verandering help nie. Net bekering bring hierdie wonderwerk. Dit is vryheid. Dit is oorwinning.
3. God kan ons nie verander nie.
Nog ‘n rede hoekom dit so moeilik is om te verander is die gedagte dat God ons nie kan verander nie. Mense glo dit graag: so gemaak en so laat staan hoor mens dikwels. Met die bedoeling daarby: selfs God kan nie verandering aanbring nie.
Dit is om God te wantrou. Die enigste manier waarop jy – enige mens – verander kan word om nuut te word en om om te keer, word só gewantrou.
Wanneer God deur sy Gees werk, dan vind daar nie bloot net kosmetiese veranderings plaas nie. Dan is dit wat jy voorhou nie bloot net vir die goeie indruk van die huis nie, maar is dit ‘n werklik grondige nuutmaak van jou huis.
Weet jy, ou vervalle huise of murasies is huise wat nie meer gebruik word nie, omdat dit nie aan die behoeftes van die eienaar van so huis voldoen nie. Dikwels word erwe deur ontwikkelaars gekoop en die huise daarop platgestoot en nuwe geboue opgerig.
Net so is dit as die Heilige Gees in jou werk. Daar sal verandering plaasvind. Dit wat jou Eienaar in jou wil sien, moet jy vertoon. Jy moet daarheen werk. Jy moet jou versit teen die sondige natuur wat nie wil verander nie en jy moet jou verlustig in wat Christus vir jou verwerf het en van jou verwag. Hierdie soort verandering is die natuurlikste ding waaraan ‘n gelowige moet deelhê.
Ons Here Jesus Christus het jou so lief dat Hy ter wille van jou aan die kruis gesterf het. Die Heilige Gees het jou so lief dat Hy ter wille van jou in jou leef. Dat Hy ten spyte van al die dinge wat jy doen wat Hom seermaak en bedroef, in jou bly leef. Ten spyte van die feit dat Hy nie kan wag dat die dinge wat pla, moet verander om Hom te pas nie, verdra Hy dit nog. Maar die tyd loop uit. Ons Here Jesus Christus kom.
Daarom dan – staan hier in v12 – staan ons onder ’n verpligting, maar nie teenoor ons sondige natuur om daarvolgens te lewe nie. Ons staan in verpligting teenoor die Heilige Gees om deur Hom te leef in en deur die genade wat aan ons geskenk is.
Jy is sy tempel. Hy woon in jou. Is Hy tuis in jou?
Tuesday, February 23, 2010
Februarie Reeks Sondag Drie Hoe nou gemaak Jesus?
Moenie jou eie koninkryk bou nie. Oftewel - moenie swoeg en sweet aan die aardse torings van jou tyd nie. Kom bou saam aan die Koninkryk van God. Dis 'n kontra-intuitiewe Koninkryk wat jou vra om jou vyande lief te hê.
Maar wat nou van Jesus? Het Hy sy vyande lief?
Lees die volgende tekste saam met my om te verstaan waarom ek so vra...
Die eerste teks handel oor Jesus se intog in Jerusalem - Matteus 21:15-17. Nadat Jesus Jerusalem triomfantelik binnegery het, het die mense sy Naam uitgeroep. Dan lees ons verder:
15 Maar toe die priesterhoofde en die skrifgeleerdes die wonderlike dinge sien wat Hy doen, en ook die kinders wat in die tempel aanhou uitroep: "Prys die Seun van Dawid!" was hulle verontwaardig. 16 Hulle sê toe vir Hom: "Hoor jy wat sê hulle daar?" "Ja," antwoord Jesus. "Het julle nooit gelees nie: U het daarvoor gesorg dat kinders en suigelinge u lof sing 17 Toe het Hy hulle verlaat en uit die stad uitgegaan na Betanië toe, waar Hy die nag gebly het.
Nou vra ek myself af... het Jesus nie geweet Hy sou die mense ontstel nie? Hy het tog die simboliek agter sy intog verstaan - op die rug van die stomme dier met die palmtakke voor Hom uit Jerusalem in? Hy moes tog weet waar die Joodse establishment vandaan kom? Na die gloriedae van Salomo het die ouens nog net verdrukking en onreg geken. Altyd in die skadu van die een of ander supermoondheid wat gedreig het om hulle uit te wis. Toe kom die dag met Babilon. Gaan lees maar Klaagliedere vir 'n idee van die hartseer daarvan. Na Babilon is hulle teruggestuur maar steeds onder die duim van die Perse. Toe's dit Aleksander die Grote en met hom kom die Hellenisme - die baddens, die teaters, die gimnasiums, die vreemde heidense filosofieë, die heidense gebruike en praktyke wat die mense van God weggetrek het na al die nuwe attraksies. Toe's dit Aleksander se generaals na sy afsterwe - die Diadochi. Die Judeërs het onder Ptolemeers se bewind geval. Sy grondgebied het van Egipte tot by Palestina gestrek. Naderhand sou die huis van Seleukus, afstammelinge van een van die oorspronklike Diadochi (generaals van Aleksander) beheer oor Palestina neem. Onder die heersers van die huis sou die Judeërs gedwing word om Hellenisme te aanvaar. Varke is in die tempel geoffer, mense is gemartel as hulle nie Zeus wou aanbid nie. Dis totdat die huis van Hasmon 'n rebellie gelei het wat die Jode 'n mate van onafhanklikheid gegee het. Dis in die tyd dat die Sadduseërs en Fariseërs as politieke faksies ontstaan het. Die Sadduseërs het baie van die Hellenisme gehou, die Fariseërs daarenteen wou die volk weer terugbring na die God van Abraham, Isak en Jakob. Hulle wou die volk se identiteit beskerm. Dis omdat ons nie meer God se wet onderthou nie dat ons sit waar ons sit - was hulle leuse... Gehoorsaam die Wet, keer terug na God en dinge sal weer goed gaan, God sal weer help.
Het Jesus nie van die ouens geweet nie? Van hulle struggle? Hulle pyn en verliese toe hulle as Fariseërs self op 'n tyd vervolg is nie? Dis nie al nie, lees saam uit Matteus 23:23-33:
23 "Ellende wag vir julle, skrifgeleerdes en Fariseërs, huigelaars! Julle gee tiendes van kruisement, anys en koljander, maar wat volgens die wet van God die swaarste weeg, laat julle na: geregtigheid, barmhartigheid en betroubaarheid. Juis hierdie dinge moet 'n mens doen en die ander nie nalaat nie. 24 Blinde leiers! Julle skep die muggie uit julle beker uit, maar julle sluk die kameel in. 25 "Ellende wag vir julle, skrifgeleerdes en Fariseërs, huigelaars! Julle maak die buitekant van die beker en die skottel skoon, maar binne is hulle vol hebsug en onmatigheid. 26 Blinde Fariseër, maak eers die binnekant van die beker skoon, dan sal sy buitekant ook skoon wees. 27 "Ellende wag vir julle, skrifgeleerdes en Fariseërs, huigelaars! Julle is soos witgeverfde grafte, wat van buite mooi lyk maar daarbinne vol doodsbene en allerhande onsuiwerheid is. 28 So is julle ook: van buite lyk julle vir mense vroom, maar van binne is julle vol huigelary en minagting van die wet." 29 "Ellende wag vir julle, skrifgeleerdes en Fariseërs, huigelaars! Julle hou die grafte van die profete in stand en versier die gedenktekens van die vromes, 30 en julle sê: 'As ons in die dae van ons voorvaders gelewe het, sou ons nie medepligtig gewees het aan die vergieting van die bloed van die profete nie. 31 Op dié manier erken julle self dat julle nakomelinge is van die moordenaars van die profete. 32 Gaan maar aan, maak klaar wat julle voorvaders begin het! 33 "Julle slange, addergeslag! Hoe sal julle ontkom aan die straf in die hel?
Hoe het U, U vyande lief as U hulle hel toe stuur net nadat U hulle slange genoem het Jesus? Weet U nie dit gaan hulle kwaad maak nie Jesus? Hoekom laat U boonop nog U dissipels toe om nie hulle hande te was nie en as die Fariseërs U dan aanspreek dan noem U hulle huigelaars? (Matteus 15). En daar is nog ander plekke Jesus, ander plekke waar U mense op die Sabbat genees het, ander plekke waar koring op die Sabbat ge-oes was... U het saam met die prostitute en tollenaars uitgehang, die Fariseërs se gebruike verontagsaam en hulle in die openbaar beledig!?
U het mos geweet watter gevolge dit sou dra?
Ek sien al 'n hedendaagse kêrel Jesus glimlaggend 'n kloppie op die skouer gee en sê Skuus Jesus, dis nie hoe U dit moet doen nie... 'n mens maak na alles nie kerksale so vol nie! Kom kry eerder my program op DVD...
Nou wonder ek of 'n liefdevolle Jesus noodwendig 'n polities korrekte Jesus is? Is liefde 'n motiveringspreker? 'n Gladde politikus wat almal met 'n glimlag huistoe stuur? Of net iemand wat weet hoe om almal met fyn retoriek tot sy saak oor te haal?
Ek weet nie... maar die ou wat hom êrens in die amazone aan 'n boom vasketting is vir my 'n groter liefhebber as die man met die DVD's. Die een wat opgestaan het teen slawerny toe groot dele van die weste se ekonomie daarop gebou was... hy moes sekerlik 'n paar mense kwaad gemaak het, die vraag is net was dit liefde?
Jesus is nie altyd begaan oor dit waaroor ons begaan is nie. Dit klink nie reg om te sê nie, nie pc korrek nie, maar tog waar. In die bo-staande tekste was Jesus meer daarin geinteresseerd om die bose die kollig in te sleep. Hy sou die suits ontbloot vir wat hulle is. Die ouens met die wette en die pedigree wat vromer as die res is. Op die straathoeke in gebed met die leuse Onderhou die wet en draai so terug na God moes hulle regtig heilig laat lyk het. Nadat Jesus hulle konfronteer, vergader hulle gou om Hom verdag te maak, aan te kla en vas te trek - manne van God wat hulle is - toe word hulle ware kleure duidelik. Op die ou einde het hulle saam met die res geskree: Hy is nie ons koning nie, Caeser is ons koning, kruisig Hom!
Is dit nie ook liefde om dit wat sleg is direk uit te daag en in die kollig in te sleep nie? Was dit nie selfs liefde teenoor die einste Fariseërs nie? Ten minste het Nikodemus die kans gehad om te sien waarmee hy en sy vriende besig was... Jesus het vir hom sy eie kwaad sigbaar gemaak.
En vandag? Het ons 'n profetiese stem? 'n Stem gebasseer op ons roeping om erns te maak met ons verhouding met God, ons naaste en ons omgewing? Of is Jesus eintlik net daar om ons te dra in tye van swaarkry? Is ons net daar om te sorg dat die ABC's (attendance, buildings and cash) positiewe groei vertoon?
Weereens keer ons terug na die kwessie van selfvergeet. Jy moet jouself vergeet as jy aan die Koninkryk van God wil bou. Jy moet jouself vergeet as jy onreg die kollig in wil sleep. Vra maar vir Jesus, hulle het Hom daarvoor gekruisig!
Nou die vraag - hoe weet ek wanneer om die ander wang te draai? Die ekstra myl te loop? My onderkleed ook uit te trek? Of dan... om iemand 'n huigelaar te noem? Want dis alles deel van die sentrale liefde van die Koninkryk van God.
Kom luister volgende sondag saam.
Thursday, February 18, 2010
Februarie Reeks Sondag Twee Liefde vir die vyand Matteus 5
Verlede Sondag is die uitnodiging gerig om nie aan jou eie of 'n kollektiewe menslike koninkryk te bou nie maar saam te kom werk aan die Koninkryk van God. Daar is baie te sê oor die Koninkryk van God daarom kan ons nie in een preek die ganse tema voldoende dek nie. Wat ek graag vanoggend wil doen is om jou die geleentheid te bied om te sien waarvoor jy jou inlaat as jy na die Koninkryk van God draai.
Kontra-intuitief
As Jesus na die versoeking in die woestyn met sy bediening begin sê Hy "die evangelie is dit - bekeer julleself want die Koninkryk van God is naby." Jesus vra dat ons alles weer sal herdink. Ons beskouing van die lewe, die wêreld, ons drome, als wat lief en dierbaar is moet weer herdink word. In die Koninkryk van God werk dinge anders as in menslike koninkryke. Dit sien ons van meet af aan hier in die belangrikste hoofstukke wat oor die Koninkryk handel - Matteus 5-7.
Die geseëndes in die Koninkryk is nie die ouens wat weet wat hulle wil hê en dit vir hulleself kry nie, dis nie die mense wat van vroegdag af hulle eie drome najaag nie, dis nie diegene wat doelgerig hulle eie koninkryk bou nie. Die mense wat deur Koninkryksoë as geseënd geag word is die vredemakers, die mense met die sagte hart, die persone wat treur as onreg geskied, diegene wat vervolg word vir wat reg is, dis die wat nie hulle sekuriteit in aardse dinge het nie maar weet hoe afhanklik hulle van God is.
Teen die tyd van Jesus is die Koninkryk al ‘n long time in the making. Die voetspore daarvan lê oral in die Ou Testament. Jesus bring in die opsig nie 'n nuwe wet nie. As Koning van die Koninkryk kom maak Hy dit vol. Hy gee volle betekenis aan 'n reeds ou wet. Dit sien ons as Hy telkens sê "julle het gehoor dat daar gesê is..." en dan noem hy die uiterlike wet waarop die Fariseërs so gefokus het "julle mag nie moord pleeg nie..." en dan maak Hy dit vol "maar ek sê vir julle dat julle nie mag haat nie..." Jesus spreek nie net die uiterlike aan nie maar dit wat werklik saak maak, die innerlike oorsprong van die daad. Hy dwing ons om weer te besin oor innerlike sake soos wellus, begeerte, haat, jaloesie...
Dit bring ons by ons gedeelte vanoggend (5:43-48) – "daar is gesê dat jy jou naaste moet liefhê." En dan gee Hy die wet sy volle betekenis "maar ek sê jou in die Koninkryk van God moet jy selfs jou vyande liefhê!" Jesus basseer die opdrag, die vervulling van die wet, op die feit dat God almal liefhet. Hy laat die son oor almal opkom en giet die reën oor almal uit. As jy nou uitgaan en jou vyande liefhet maak jy net soos God en kan jy as sy kind gereken word. Dit is die boodskap vanoggend - gaan maak soos jou Pa!
Maar hoe?
Ja Jesus maar jy leef nie in Suid Afrika nie! Dink ons egter aan die vroeë christene wat die woorde van Jesus ter harte geneem het en gevolglik daarvoor vervolg en vermoor is, lyk Suid Afrika nie so sleg nie. As tasbare voorbeeld van hoe die liefde onder vroeë christene uitgeleef is wil ek graag 'n stilstaan by die vroeë christene net na Keiser Konstantyn.
Ons leer uit die geskiedenis dat Keiser Konstantyn van die Romeinse Ryk in die vierde eeu ‘n soort van redder van die Christendom was. Hy en sy opvolgers het die Christendom tot staatsgeloof verklaar en die vervolging van Christene stop gesit. Vandaar neem almal aan dat die christene van die antieke era dit maklik gehad het. Hulle het die gelukskoot met Konstantyn getref en van toe af hulle geloof op almal afgedwing. Maar die geskiedenis is selde indien ooit so eenvoudig. Die Christendom se sukses het nie van keisers afgehang nie maar van die mate waarin hulle die beginsels van die Koninkryk van God uitgeleef het. Skaars dertigjaar of wat na Konstantyn se dood betree nog ‘n Keiser met die naam Julianus die toneel. Hy het grootgeword as ‘n Arianis – ‘n dwaalspoor wat uit die Christelike geloof gegroei het en wat die Goddelikeheid van Christus betwyfel of ten minste gemarginaliseer het. Julianus het gou genoeg die dwaling afgeskud en homself tot die hellenisme bekeer, die denke van ou Rome met sy griekse filosowe wat ook die onderbou van ons moderne samelewing vandag vorm. Na sy bekering het sy haat vir christene geintensifiseer. Hy wou hulle van die toneel af hê maar het geleer dat jy hulle nie doodmaak nie, dan groei hulle eers. So openlike vervolging was nie ‘n opsie nie. Sy plan was toe om Christene vanuit alle regeringsposte asook uit die weermag te verban. Hulle mag nie in staatskole as onderwysers opgetree het of van die antieke Griekse tekste in hulle klasse gebruik gemaak het nie. Soos die Jode in die dae voor die Tweede Wêreld oorlog in Duitsland tot op die rand van die samelewing deur die Nazi’s uitgeskuif is, so het Julianus ook probeer doen. Daar was net een probleem… die Christene het bly vashou aan dit wat in vers 43-48 staan. Hulle het selfs die Romeinse helleniste wat gister nog christene in die arena’s vir die leeus gegooi het, liefgehad. Dit het Julianus grys hare gegee want hoe lê jy dit aan bande? Ons het sy frustrasie nog op skrif. Hieroor sê hy:
Whilst the pagan priests neglect the poor, the hated Galileans devote themselves to works of charity, and by a display of false compassion have established and given effect to their pernicious errors. See their love-feasts, and their tables spread for the indigent. Such practice is common among them, and causes a contempt for our gods.
These impious Galileans not only feed their own poor, but ours also; welcoming them into their agapae, they attract them, as children are attracted, with cakes.
Julianus se plan was eenvoudig – beat them at their own game. Op pad na die Persiese front skryf hy aan een van sy mense om 220 ton graan en 34 duisend liter wyn aan die heidense tempels in Galasië te gee. Dit moet dan aan die mense en die priesters van die heidense tempels asook hulle helpers uitgedeel word. Sodoende sou ook hierdie mag van die troppie provincial Galileërs (soos hy die Christene afgemaak het) breek.
Julianus wou iets aan die gang sit wat nie in sy mense se harte geleef het nie. Hy wou liefde vir ander vanuit die staat reguleer en aanmoedig. Die rede waarom hy dit moes doen was vanweë die feit dat die antieke heidense samelewings nie armsorg geken het nie, veral nie versorging van mense buite hulle eie kring nie. Die antieke heidene in die Romeinse Ryk het aanvanklik in selfversorgende stadstate gebly. Meeste van die jolaiteit van die mense was gerig op elkeen se eie stadstaat. Jy het dan ryk mense gekry wat euergetes genoem is. Dit was weldoeners wat spontaan gegee het. Hulle sou hulle hele koringoes in tye van hongersnood aan die stad verkoop, vir ‘n aangename wins natuurlik, en is dan ‘n redder van die stad genoem. Self sou hulle ook die stad met fonteine en tempels en skole en ontspanningsplekke versier met groot eerbetoon wat daarmee hulle toegekom het. Die geskenke wat die weldoeners gegee het was egter net vir burgers van die stad, veral vir die oudste families van die stad. Arme immigrante is uitgesluit. Die arm burgers van die stad het in die opsig net soveel soos die rykes ontvang, soms minder, in die opsig was hulle onsigbaar en nie uitgeken as groep wat spesifieke hulp en bystand nodig gehad het nie. Soos die Romeinse Ryk gegroei het, het die lojaliteit teenoor die stad mettertyd verval. Dit het die situasie van armoede vererger. Waar elke stad net vir sy eie brugers uitgekyk het, was dit nou nie eens meer iets wat as ‘n gegewe geneem kon word nie. Daarbenewens het die Romeinse Ryk in die vierde eeu met arm massas gesukkel wat die stede toegestroom het. Die Galileërs (Christrene) wat nie net die eie, die mense van die stad of eie kring, liefgehad het nie maar almal, selfs hulle vyande, het in die omstandighede gedy. Die Koninkryk het gegroei. So sien ons dat die vroeë Christelike kerk om anders redes gegroei het as net weens die feit dat hulle ‘n lucky break gehad het met Keiser Konstantyn. Dit wat hulle laat groei het was iets wat selfs nie eens Keisers kon verban of aanhelp nie.
Vandag
Julianus is na slegs drie jaar as Keiser om die lewe gebring in een van sy veldslae teen die Perse, wie weet wat van sy planne sou word as hy langer geleef het? Ek dink nie dit sou werk nie. Die Galileërs was hier om te bly. Buitendien kan mens nie deur die staat iets afdwing of reguleer as dit nie in die harte van die mense self leef nie. Liefde vir die vyand het die ou helleniste nie geken nie. Dit was vir hulle ‘n swakheid.
Vandag is dit steeds so.
Ons help steeds net mense van ons eie kring, ons eie stad, ons eie nasie, ons eie land. Die eerste wêreld lande se mense het dit lekker in die sosialistiese regeringstyle terwyl die res van Afrika, die nabye Ooste en Suid Amerika sterf van die honger. Beste van alles is dat die wêreld die vermoë het om 'n einde aan armoede te maak.
Die ergste is dat ons hier in Suid Afrika as Christene daarvoor bekend is dat ons net na ons eie uitkyk. Het ons die Koninkryk uit die oog verloor? Is ons nie maar ook vandag wêrelds nie? Geen wonder ons sukkel so om mense van die evangelie te oortuig nie. Hoekom sou ek jou Blye Boodskap aanneem as dit my in ‘n verstikkende sisteem van wette indwing met soveel skynheiligheid? Het jy gedink dat mense van die wêreld nie ‘n wêreldse kerk vinnig gaan herken nie?
Maar hoe doen ek dit? Hoe het ek selfs my vyande lief? Moet ek nou brood op die straathoeke gaan uitdeel en beste vriende word met die persoon wat my broer in ‘n motorkaping geskiet het?
Die eerste is seersekerlik om jou eie koninkryk te vergeet, jou kruis op te neem en Jesus op sy weg in die Koninkryk te volg. Sekerlik die moeilikste van alles. In ons koninkryk is daar net plek vir die wat goed aan ons doen, soos die helleniste in Jesus se dae. Vyande word nie geduld nie. Daarom sê Jesus sy weg is smal en die wat daarop gaan min. Want dit is so moeilik, so kontra-intuïtief. Die tweede is om Jesus se perspektief op sake te omarm. God is lief vir almal, Hy laat die son oor almal skyn! Doen jy dit, sny jy deur die wêreldsheid van vandag. Dan kry jy ‘n groter perspektief. Hoe kan ek dit verduidelik?
Walter, my seuntjie, is soms wispelturig. Hy sal saam met jou speel maar wil jou nie nag soen nie. Vol stories die knaap, erf dit by sy ma. As hy dit met my pa, sy oupa doen, gee my pa hom so vinnige druk en dan ry hy. My pa neem hom nie kwalik omdat Walter hom nie wil groet nie. Hoekom nie? Want Walter is nog klein. Hy moet nog leer. My pa kyk nie neer op sy kleinseun nie. Walter is syne en hy is steeds baie lief vir hom. Dis net... hy is steeds ‘n kind en my pa het ‘n groter perspektief op die lewe.
Dalk die dat die vroeë christene pasbekeerde mense “kinders” genoem het. Hulle moet nog leer want hulle kom uit die wêreld – daar waar jy net goed doen aan die wat goed aan jou doen.